Marienburg.pl
Nasze Miasto, Nasza Pasja...

Pomniki, krzyże, kapliczki - Tannenberg - denkmal

DunkelWald - Sob 03 Mar, 2007 09:05
Temat postu: Tannenberg - denkmal
TANNENBERG - DENKMAL I JEGO DZIEJE

źródło: http://olsztynek.com.pl/tannenberg/pomni1.htm

fragment tekstu

18 września 1927r. w 80 rocznicę urodzin Hindenburga nastąpiła uroczystość odsłonięcia (otwarcia) pomnika Tannenberg-Denkmal. Pomnik stanął na polanie równobocznego ośmiokąta, w połowie długości każdej ze ścian wznosiła się granitowa wieża wysokości 23 m o podstawie 9 m na 9 m, czyli 81 m kw. Przekątna dziedzińca liczyła 100 m, a pole powierzchni wnętrza - ok. 7800 m kw. (3/4 ha). Mur łączący poszczególne wieże, wykonany ze specjalnej cegły wznosił się na wysokość ok. 6 m, ściany były podwójne z arkadowymi podcieniami. Była to budowla ogromnych rozmiarów, przypominająca swym kształtem krzyżacki zamek, jej wygląd budził różne odczucia. Melchior Wańkowicz, który widział pomnik w latach 30-tych, tak wyraził swoje wrażenia - "pomnik bitwy pod Tannenbergiem wyrósł z samej głębi niemieckiego ducha, duch pomnika gorzej niż żołdacki, bo dorobkiewiczowski, hohenzollernowski" Na środku dziedzińca znajdował się grób 20 nieznanych żołnierzy niemieckich, poległych w czasie bitwy w 1914r. Na grobie stał drewniany krzyż wysokości 12 m, obity miedzianą blachą. Każda z ośmiu wież miała swoją określona funkcję. W wieży wejściowej znajdowało się pomieszczenie straży. Honorową wartę przy pomniku pełnił batalion z jednostki wojskowej w Ostródzie. Wieża druga miała być poświęcona wysiłkom narodu niemieckiego podczas I wojny światowej, ale nigdy jej nie ukończono. W latach 1934 - 1935 przejściowo złożono w niej ciało Hindenburga. Trzecia wieża prezentowała historię Prus Wschodnich. Wieża czwarta (sztandarowa) zawierała kopie sztandarów jednostek walczących w 1914r., tablice pamiątkowe, symbole pułków niemieckich. 2.jpg (48787 bytes) Piątą wieżę poświęcono Hindenburgowi. Po przebudowie w 1925r. urządzono w niej grobowiec feldmarszałka. Ciała Hindenburga i jego żony Gertrudy z domu Sperling zostały umieszczone w specjalnych sarkofagach z brązu w kopulastej komorze grobowej. Przy ścianie za sarkofagami stały dwa krzyże połączone ramionami, na których wypisano ulubione motta feldmarszałka: "Miłość jest wieczna" oraz "Bądź wiernym aż do śmierci". Na ścianie wisiał czarny pruski orzeł. Wejścia do krypty strzegły dwa 4-metrowe kamienne posągi żołnierzy wykonane przez rzeźbiarza Bronischa. W wieży nad grobowcem znajdowała się sala poświęcona Hindenburgowi. Stał tam 4-metrowy posąg przedstawiający stojącego feldmarszałka. Posąg ten wykonany przez rzeźbiarza prof. Friedricha Bagdonsa z Dortmundu został przetransportowany w październiku 1936 r. z Wunsiedel w Bawarii do Olsztynka. Ważył on 25 ton i był wykonany z ciemnozielonego porfiru. W szóstej wieży zwanej żołnierską umieszczono na ścianach mozaikę z różnokolorowych kamyczków. Mozaika przedstawiała bitwy stoczone na terenach Prus Wschodnich w czasie I wojny światowej, a na fryzach umieszczono sceny obrazujące dzieje jednego żołnierza - od pożegnania z domem aż po bohaterską śmierć w walce. Na górze znajdował się taras widokowy. Siódma wieża mieściła kaplicę i była poświęcona ofiarom I wojny światowej. W oknach wstawiono różnokolorowe witraże nawiązujące do wydarzeń wojennych. Na wyższych kondygnacjach znajdowały się pomieszczenia archiwum. Wieża ósma zwana wieżą dowódców - zawierała popiersia 15 generałów niemieckich biorących udział w walkach w sierpniu 1914 roku.

Wrzucam kilka fotek/widokówek Tannenbergu otrzymanych od kolegi-fascynata.
((dzięki M.!))

konto_usunięte - Sob 03 Mar, 2007 10:04

Rewelacyjne zdjęcia DunkelWald
malgos - Sob 03 Mar, 2007 10:11

Nie chciej żebym "przetrzepała" swoje zbiory :mrgreen:
To w ramach "edycji" troszkę fotek.

DunkelWald - Sob 03 Mar, 2007 12:02

malgos napisał/a:
Nie chciej żebym "przetrzepała" swoje zbiory

Oj tam, nie będziemy się przecież licytować ;-) :mrgreen: , ale widzę, że źródło Twoich fotek i moich może być to samo ;-) Dorzucę tylko widokówkę i ruiny...

konto_usunięte - Pią 16 Mar, 2007 14:36

źródło: http://www.domwarminski.pl/content/view/584/766/

Cytat:
B. Kuźniewski, Tannenberg-Denkmal jego dzieje

Tannenebrg-Denkmal i jego dzieje

Artykuł Bogumiła Kuźniewskiego z gazety "ALBO" z sierpnia 1994 roku. Artykuł opowiada dzieje pomnika Tannenberg-Denkmal w Olsztynku, postawionego jako wotum dziękczynne za zwycięstwa armii niemieckiej w Prusach Wschodnich w 1914 roku.

Bogumił Kuźniewski
Tannenberg - Denkmal i jego dzieje

Pomysł uczczenia niemieckiego zwycięstwa narodził się w 1919 roku, w piątą rocznicę bitwy. Inicjatorem budowy pomnika był Związek Weteranów Prowincji Prus Wschodnich. W 1924r. powstał komitet budowy pomnika, którym kierował gen. Hans Kahns.

Początkowo planowano budowę pomnika w okolicach Miodówka, ale ostatecznie wybrano teren pomiędzy Królikowem, Sudwą i Olsztynkiem przeznaczając na ten cel 40 mórg ziemi. 31 sierpnia 1924 roku w 10. rocznicę bitwy odbyła się uroczystość wmurowania kamienia węgielnego. Brało w niej udział ok. 60 tys. ludzi, głównie weteranów I wojny światowej. Wśród znaczących osobistości obecni byli: Hindenburg, Ludendorff, Mackensen, Scholtz, Francois, Below, Goltz, Seeckt. Kamień węgielny wmurował osobiście feldmarszałek feldmarszałek. Hindenburg.

Ogłoszono konkurs na projekt pomnika bitwy pod Tannenbergiem. Wpłynęło nań ok. 400 prac, z których w 1925r. sąd konkursowy wybrał najlepsze. Pierwsze miejsce zajął projekt braci Waltera i Johannesa Krugerów architektów z Berlina. Następnie powołano do życia Ogólnoniemieckie Towarzystwo Pomnika Bitwy pod Tannenbergiem, które miało nadzorować prace budowlane. Budowa pomnika trwała w latach 1925 - 1927. prace prowadziła specjalna firma zatrudniająca ok. 200 robotników. Ogólne koszty budowy wyniosły ponad 250 tys. ówczesnych marek. Pomnik usytuowano w środku rozległej, otwartej przestrzeni na sztucznie usypanym wzgórzu, którego pozorna wysokość została spotęgowana tym, że wybrano wokół niego ziemię tworząc pierścieniowe wklęśnięcie. Wokół pomnika zachowano niemieckie i rosyjskie groby żołnierskie tworząc naturalny krajobraz dawnej bitwy. Pusty dotychczas teren pól uprawnych odpowiednio zadrzewiono sadząc m.in. ok. 1500 dużych dębów. W ten sposób powstał obecnie istniejący park przy ulicy 22 Lipca.

18 września 1927r. w 80. rocznicę urodzin Hindenburga nastąpiła uroczystość odsłonięcia (otwarcia) pomnika Tannenberg - Denkmal. Pomnik stanął na planie równobocznego ośmiokąta, w połowie długości każdej ze ścian wznosiła się granitowa wieża wysokości 23 m o podstawie 9m. na 9m., czyli 81 m. przekątna dziedzińca liczyła 100m., a pole powierzchni wnętrza - ok. 7800m. (3/4 ha). Mur łączący poszczególne wieże, wykonany ze specjalnej cegły wznosił się na wysokość ok. 6 m., ściany były podwójne z arkadowymi podcieniami. Była to budowla ogromnych rozmiarów, przypominająca swym kształtem krzyżacki zamek, jej wygląd budził różne odczucia. Melchior Wańkowicz, który widział pomnik w latach 30-tych, tak wyraził swoje wrażenia - "pomnik bitwy pod Tannenbergiem wyrósł z samych głębi niemieckiego ducha, duch pomnika gorzej niż żołdacki, bo dorobkiewiczowski, hohenzollernowski".

Na środku dziedzińca znajdował się grób 20 nieznanych żołnierzy niemieckich, poległych w czasie bitwy w 1914r. Na grobie stał drewniany krzyż wysokości 12m., obity miedzianą blachą.

Każda z ośmiu wież miała swoją określoną funkcję. W wieży wejściowej znajdowało się pomieszczenie straży. Honorową wartę przy pomniku pełnił batalion z jednostki wojskowej w Ostródzie. Wieża druga miała być poświęcona wysiłkom narodu niemieckiego podczas I wojny światowej, ale nigdy jej nie ukończono. W latach 1934 - 1935 przejściowo złożono w niej ciało Hindenburga. Trzecia wieża prezentowała historię Prus Wschodnich. Wieża czwarta (sztandarowa) zawierała kopie sztandarów jednostek walczących w 1914r., tablice pamiątkowe, symbole pułków niemieckich. "W ogromnych bastionach, wysoko, od dołu aż po ginący gdzieś strop, wiszą sztandary pułków, biorących udział w tych wielkich dniach. Wokoło idą tablice - brąz, marmur - fundowane przez związki byłych sławnych pułków - swoim kolegom. Na tablicach - cyfry strat, daty bohaterstw. 59 p.p. (Deutsch - Eylau) stracił w ataku 28 oficerów i 1300 żołnierzy… Niemy, zastygły pean bohaterskiej woli zwycięstwa" [M. Wańkowicz, Na tropach Smętka, s. 411-412]

Piątą wieżę poświęcono Hindenburgowi. Po przebudowie w 1935r. urządzono w niej grobowiec feldmarszałka. Ciała Hindenburga i jego żony Gertrudy z domu Sterling zostały umieszczone w specjalnych sarkofagach z brązu w kopulastej komorze grobowej. Przy ścianie za sarkofagami stały dwa krzyże połączone ramionami, na których wypisano ulubione motta feldmarszałka: "Miłość jest wieczna" oraz "Bądź wiernym aż do śmierci". Na ścianie wisiał czarny pruski orzeł. Wejścia do krypty strzegły dwa 4-metrowe kamienne posągi żołnierzy wykonane przez rzeźbiarza Bronischa. W wieży nad grobowcem znajdowała się sala poświęcona Hindenburgowi. Stał tam 4-metrowy posąg przedstawiający stojącego feldmarszałka. Posąg ten wykonany przez rzeźbiarza prof. Fredricha Bagdonsa z Dortmundu został przetransportowany w październiku 1936 r. z Wunsiedel w Bawarii do Olsztynka. Ważył on 25 ton i był wykonany z ciemnozielonego porfiru.

W szóstej wieży zwanej żołnierską umieszczono na ścianach mozaikę z różnokolorowych kamyczków. Mozaika przedstawiała bitwy stoczone na terenie Prus Wschodnich w czasie I wojny światowej, a na fryzach umieszczono sceny obrazujące dzieje jednego żołnierza - od pożegnania z domem aż po bohaterską śmierć w walce. Na górze znajdował się taras widokowy. Siódma wieża mieściła kaplicę i była poświęcona ofiarom I wojny światowej. W oknach wstawiono różnokolorowe witraże nawiązujące do wydarzeń wojennych. Na wyższych kondygnacjach znajdowały się pomieszczenia archiwum. Wieża ósma, zwana wieżą dowódców - zawierała popiersia 15 generałów niemieckich biorących udział w walkach w sierpniu 1914 roku.

Na terenie pomnika odbywały się coroczne wielkie manifestacje patriotyczne z udziałem tysięcy ludzi przybywających tutaj z całych Niemiec. Wokół pomnika powstała z biegiem lat cała infrastruktura turystyczna. W granice miasta Olsztynka włączono grunty wsi Sudwa, dzięki temu tereny pomnika znalazły się pod zarządem gminy miejskiej. Dawna szosa Olsztynek - Ostróda została przerwana na ulicy 22 Lipca, dalej biegła asfaltowa aleja przez park, która kończyła się niedaleko pomnika. W stronę Ostródy i Olsztyna przeprowadzono obwodnicę omijającą tereny zabudowane Olsztynka.

Na początku lat trzydziestych przystąpiono do rozbudowy i upiększania miasta. Zadbano o zieleń, zagospodarowano ogród miejski w kotlinie za kościołem ewangelickim, przed wieloma domami pojawiły się ogródki z kwiatami i krzewami. Urządzono aleję spacerową wiodąca do lasu miejskiego w kierunku sanatorium Ameryka. Na końcu alei powstał "Cmentarz Bohaterów" z pomnikiem ku czci żołnierzy poległych w 1914r. Na terenach przyległych do pomnika wybudowano boisko, amfiteatr, gospodę tzw. Tannenbergkrug (na tym miejscu znajduje się Zajazd Mazurski) oraz specjalny budynek, w którym mieściła się świetlna mapa obrazująca przebieg bitwy pod Tannenbergiem. Konstruktor pracował 5 lat nad wykonaniem tej mapy.

"Każde 3 tys. Niemców zostaje oznaczone białą, każde 3 tys. Rosjan czerwoną lampką. Za mapą znajduje się skomplikowana maszyneria oraz sieć 60 tys. metrów kabla elektrycznego. Z przekręceniem tastra poczyna maszyna działać. Ogromny elektryczny zegar, umieszczony w lewym górnym rogu mapy, wskazuje 27 sierpnia. W tej chwili zaczęła się operacja. Mapa - ściana zasiana lampkami białymi i czerwonymi. Czerwone się panoszą, białe zapalają się gdzieś daleko na zachodzie. Wskazówka zegara się posuwa. Odmierzają się godziny i dnie. Równomiernie w terenie zapalają się i gasną coraz nowe lampki. Przed nami biegną długie rzędy zasłon, pierwszych, drugich i trzecich linii ognia i rezerw. W kotle o średnicy 40 km, mrowią się niby w przedśmiertnym paroksyzmie resztki trzech korpusów rosyjskich. Te świetlne linie skręcają się w parkosyzmach walki, obejmują się dookolnymi mackami i giną, gasną… To formacje, które wybito lub wzięto do niewoli.
Coraz mniej czerwonych lampek. Coraz niklej (…). O godz. Czwartej rano dnia 30 sierpnia 1914 r. gaśnie ostatnia lampka gdzieś w okolicy Wielbarka. To pobity Samsonow, przedzierając się przez gąszcze leśne z grupką kilku oficerów, bez sztabu, bez ordynansów, bez eskorty - strzela sobie w łeb. Dowódca XV, dowódca XIII korpusu - w niewoli! W niewoli 13 generałów. Koniec." [M. Wańkowicz, Na tropach Smętka, s. 422.]
Dzięki budowie pomnika zyskał bardzo Olsztynek. Rynek i większość ulic otrzymały lepszą nawierzchnię, ukończono kanalizację. W 1932 r. otwarto nową szkołę podstawową wg projektu prof. Krugera. Szkoła ta była traktowana jako wzór niemieckiej doskonałości budowlanej. Zmodernizowano zaopatrzenie miasta w wodę (nowa wieża ciśnień na terenie starego cmentarza) i energię elektryczną. W pobliżu jeziora Jemiołowo zbudowano młodzieżowy dom wycieczkowy na 160 miejsc, jeden z największych i najpiękniejszych w Prusach Wschodnich. W centrum miasta w budynku ratusza powstał nowoczesny hotel "Keiserhof" na 60 miejsc. Kolej zbudowała nowy funkcjonalny dworzec, który dobrze słuzy podróżnym do dnia dzisiejszego.

Do Olsztynka przyjeżdżało coraz więcej ludzi, aby obejrzeć Tannenberg - Denkmal. Pomnik ten nabrał nowego większego znaczenia po dojściu do władzy w Niemczech Adolfa Hitlera. Naziści uczynili z tego miejsca symbol chwały oręża niemieckiego. Już w sierpniu 1933r. przybył tutaj Adolf Hitler jako kanclerz Rzeszy Niemieckiej. Odbyła się wtedy wielka impreza patriotyczna.

Największą uroczystością w dziejach pomnika był pogrzeb prezydenta Rzeszy feldmarszałka Paula Hindenburga 7 sierpnia 1934r. Ciało Hindenburga wbrew jego wcześniejszej woli, zostało przewiezione z Neudeck do Olsztynka i tutaj z udziałem najwyższych władz niemieckich i przedstawicielstw zagranicznych odbyły się uroczystości pogrzebowe. Przy dźwiękach dzwonów i huku salw armatnich złożono trumnę z feldmarszałkiem w jednej z wież. Hitler, obecny na pogrzebie, wygłosił mowę pożegnalną używając w teatralnym geście górnolotnych słów: "Toter Feldherr, geh' ein In Walhalla!" (Wodzu naczelny, zmierzaj ku Walhalli).

Życzenie Hitlera, aby pomnik tannenberski zamienić w mauzoleum Hindenburga, zostało spełnione. Wcześniej pomnik ten nie był nigdy przewidywany jako mauzoleum. Ani Hindenburg, ani projektanci budowli nigdy o takim jej przeznaczeniu nie myśleli.

Po uroczystościach pogrzebowych sam Hitler nakreślił plany przebudowy pomnika. Cały dziedziniec obniżono o 2,5 metra, zlikwidowano wielki krzyż i mogiłę nieznanych żołnierzy na środku dziedzińca. Cały plac wyłożono kamiennymi płytami, do wież prowadziły kamienne schody, dziedziniec nabrał amfiteatralnego wyglądu. Również w tym czasie przebudowano 5. wieżę uwzględniając w niej grobowiec Hindenburga i jego żony. Specjalnym dekretem Hitler podniósł pomnik do rangi "Pomnika Chwały Rzeszy". Był to jedyny pomnik na terenie Rzeszy, który otrzymał takie miano.

Hitlerowcy osiągnęli swój cel. Tannenberg stał się symbolem, mitem, miejscem pielgrzymek dla tysięcy Niemców. Młodzież szkolna obowiązkowo wyjeżdżała na wycieczki do Olsztynka, rokrocznie spotykali się tutaj weterani I wojny swiatowej. Propaganda faszystowska robiła wszystko, aby rozpropagować to miejsce w całych Niemczech. Wydawano książki, przewodniki, tysiące widokówek, a nawet specjalne znaczki pocztowe z wizerunkiem pomnika - mauzoleum.

W każdej miejscowości związanej w jakiś sposób z bitwą stawiano pomniki, fundowano tablice lub specjalne witraże w kościołach, czcząc w ten sposób zwycięstwo armii niemieckiej. Olsztynek również posiadał takie pamiątki. Na rynku obok kościoła ewangelickiego postawiono na wysokim postumencie pomnik z brązu, przedstawiający pruskiego piechura z I wojny światowej, w kościele zaś był specjalny ołtarz. W mieście dwie ulice nazwano imieniem bohaterów bitwy 1914r. (Hindenburg-strasse - obecna ulica Grunwaldzka i Goltz-strasse - obecna ulica Daszyńskiego).

W 1939r. przypadała 25. rocznica sławnej bitwy. Z tej okazji przygotowano zjazd weteranów I wojny światowej. Miała to być gigantyczna uroczystość. Na polach w pobliżu Królikowa tuż za murami pomnika pobudowano miasteczko zlotowe. Uroczystości jednak nie odbyły się ponieważ wybuchła II wojna światowa. W pierwszych dniach września do baraków przypędzono polskich jeńców. W ten sposób powstał obóz jeniecki Stalag IB Hohenstein, jeden z większych na terenie Prus Wschodnich. Przez obóz ten przeszło tysiące żołnierzy różnych narodowości, a ponad 50 tysięcy zmarło wskutek chorób, głodu i złego traktowania. Najwięcej zmarło jeńców radzieckich, których Niemcy tratowali ze szczególnym okrucieństwem. Po obozie pozostał duży cmentarz na Sudwie.

Nadszedł rok 1945, do Prus Wschodnich dotarły wojska radzieckie. Niemcy, obawiając się profanacji ze strony Rosjan, postanowili wywieźć zwłoki Hindenburga i jego zony oraz całe wyposażenie mauzoleum, natomiast sam pomnik wysadzić w powietrze. Zadanie to mieli wykonać żołnierze 299 dywizji piechoty przy VII Korpusie Pancernym. 20 stycznia wywieziono zwłoki Hindenburga i jego żony oraz część eksponatów, które poprzez Królewiec trafiły do Niemiec. Feldmarszałek po długiej tułaczce znalazł spoczynek prawdopodobnie w katedrze w Marburgu.

W nocy z 21 na 22 stycznia żołnierze niemieccy wysadzili wieżę wejściową oraz wieżę Hindenburga. Reszty nie zdołali zniszczyć, zapewne z braku materiałów wybuchowych i czasu. Wkrótce po tym wydarzeniu do Olsztynka wkroczyły wojska radzieckie. Warto wiedzieć, że Rosjanie nakręcili film przedstawiający pomnik - mauzoleum w 1945r. Rosjanie pomnika nie niszczyli, zadowolili się spaleniem Olsztynka.

Po wojnie okaleczony Tannenberg - Denkmal stał do 1949r., kiedy to zaczęła się faktyczna dewastacja budowli. Zerwano płyty granitowe z dziedzińca, część z nich posłużyła jako materiał budowlany przy wznoszeniu Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie oraz Domu Partii, część płyt użyto przy budowie pomnika wdzięczności dla Armii Czerwonej w Olsztynie (tzw. szubienica wg projektu Xawerego Dunikowskiego). W tym roku prawdopodobnie nastąpiło wysadzenie części murów pomnika przez saperów, podobno od wybuchu wyleciało mnóstwo szyb w domach w Olsztynku.

Niszczenie pruskiego pomnika trwało przez wiele lat. Czyniono to w sposób planowy lub żywiołowy przez ludność okoliczną, która pozyskiwała tutaj materiał budowlany do wznoszenia chlewków, kurników i innych gospodarczych budynków. Na początku lat 80-tych noszono się z zamiarem przeprowadzenia przez centrum Tannenbergu nowej obwodnicy koło Olsztynka. W związku z tym niszczono resztki murów, a zagłębienia po dziedzińcu zaczęto zasypywać różnego rodzaju odpadami. Z budowy obwodnicy zrezygnowano, pod koniec lat 80-tych postanowiono urządzić tutaj strzelnicę z broni małokalibrowej. Z pomnika pozostały jedynie fundamenty ukryte głęboko w ziemi i wzgórze z wgłębieniem w środku. Wszystko to jest zasypane różnego rodzaju materiałem i porośnięte krzewami i chwastami. Taki jest smutny koniec sławnego w całych Niemczech "Pomnika Chwały Rzeszy".

Z innych obiektów towarzyszących pomnikowi też prawie nic nie pozostało. Tannenebrg - Krug został spalony, a na jego miejscu wiele lat później wybudowano Zajazd Mazurski, wszystkie posągi z kamienia i brązu zostały rozkradzione bądź zniszczone, zachował się jedynie kamienny lew stojący obecnie na olsztyneckim rynku.
Cmentarze i pojedyncze groby zdewastowano, pozostały jedynie zapadłe mogiły porośnięte trawą i zielskiem oraz zmurszałe, połamane krzyże. Nawet na miejscu dawnego obozu jenieckiego koło Królikowa pasą się krowy lub rosną zboża. Tylko park posadzony na chwałę niemieckich zwycięstw rozrósł się wspaniale i szumi cicho poległym, którzy tutaj znaleźli wieczny spoczynek.


konto_usunięte - Sro 21 Mar, 2007 19:32

Dyskusja na temat odbudowy Tannenberg-Denkmal

Cytat:
W telewizyjnej realcji z Olsztynka podano informację, że tamtejsze władze noszą się z zamiarem odbudowy pomnika Tannenberg-Denkmal. Przedstawiono wypowiedzi przedstawicieli władz jak i niektórych mieszkańców. Odbudowa miałaby być sfinansowana z funduszu UE, a odbudowany pomnik byłby dodatkową atrakcją regionu....


http://www.odkrywca.pl/pokaz_watek.php?id=429012

konto_usunięte - Czw 22 Mar, 2007 18:49

Wnętrze
czasnasen1 - Nie 08 Kwi, 2007 09:13

źródło
Milek - Pią 23 Maj, 2008 16:11

Miałem tworzyć nowy temat o Twierdzy Tannanberg, ale zdjęcia wydały mi się znajome, więc je wklejam.
Mieszkam ok. 25 km. od Olsztynka i sprubóję poszukać ruin.
Dopiero z artykułu z www.olsztynek.com.pl/tannenberg/pomni1.htm dowiedziałem się szczegułów o twierdzy.
Foto archiwum prywatne.

Milek - Sob 31 Maj, 2008 13:13

Zamieszcza kilka z wielu fotek, które wykonałem dziś na miejscu twierdzy.
Po niej pozostał lej na głębokość 5-7m.Wokół twierdzy pozostały resztki ceglane lub betonowe. Cały budulec wywieziono na budowę Pałacu Kultury i Nauki. (Relacja dwóch miejscowych mieszkańców). Zamiast odbudowy pomnika ma powstać kilka domków prywatnych (tak mówia miejscowi).

Milek - Sob 31 Maj, 2008 14:38

Kilometr jechałem polną drogą za panem który pędził kilkadziesiąt owiec kilka kóz i jałówek jak na wcześniejszym jpg.10 reichsehrenmat.Jako wieloletni żuławiak nie znam tradycji wypasania, więc widok był dla mnie atrakcją. Był bardzo miły i wiele mi opowiedział, ale większość informacji zaczerpnełem od kolegi z pracy, który się tu urodził i wychował.
Opowiedział mi o miejscu śmierci Samsonowa i o miejscu, które to upamiętnia. Opis ten nie zgadza się z oficjalną wersją podaną np. na wcześniej podanych linkach. Kilkanaście lat temu stał kamień za Mierkami po lewej stronie z tabliczką. Tam podobno Niemcy zabili Samsonowa. Dziś szukałem i nie znalazłem.
Być może usunięto głaz, albo gdzieś leży w zaroślach.

konto_usunięte - Sob 31 Maj, 2008 14:41

Najlepiej takie zapuszczone miejsca ogląda się w styczniu, lutym, ale w tym roku zima była mokra i dojazd byłby tragiczny w to miejsce, też odpuściliśmy trochę wyjazdów
Milek - Sob 31 Maj, 2008 14:47

Byłem 20 m. od miejsca i od miejscowego wędkarza (bagienko obok) dowiedziałem się gdzie to jest.Nie ma już nic.Krzaki, zarośla i pagórki.
Milek - Sob 31 Maj, 2008 14:51

Tak wygląda droga i jej początek. Proszę porównać z jpg.10 reichsehrenmal
Milek - Sob 31 Maj, 2008 16:42

Na Rynku stoi monumentalny, granitowy lew pochodzący z tego miejsca
www.pl.wikipedia.org/wiki/Olsztynek
Wg. mieszkańca były dwa lwy, jednego skradziono. To jest oryginał z Twierdzy Tannenberg.

Aida - Sob 31 Maj, 2008 16:52

Niesamowita konstrukcja! :shock: Wstyd przyznać, ale nic o niej nie wiedziałam. Kiedy została zniszczona? W czasie II wojny czy już po?
Milek - Sob 31 Maj, 2008 17:07

Ja mieszkam 30 km. od tego miejsca i dowiedziałem sięo nim ze stron marienburg.pl
Mieszkańcy okolic Tannenbergu twierdzą, że wysadzili ją rosjanie, źródła oficjalne, że niemcy. Jeśli chodzi o lwy (były dwa) to dowiedziałem się przed chwilą z wikipedii.

Milek - Sob 31 Maj, 2008 20:31

W nocy z 21 na 22 stycznia żołnierze niemieccy wysadzili wieżę wejściową oraz wieżę Hindenburga. Reszty nie zdołali zniszczyć, zapewne z braku materiałów wybuchowych i czasu. Wkrótce po tym wydarzeniu do Olsztynka wkroczyły wojska radzieckie. Warto wiedzieć, że Rosjanie nakręcili film przedstawiający pomnik - mauzoleum w 1945r. Rosjanie pomnika nie niszczyli, zadowolili się spaleniem Olsztynka.
Po wojnie okaleczony Tannenberg - Denkmal stał do 1949r., kiedy to zaczęła się faktyczna dewastacja budowli. Zerwano płyty granitowe z dziedzińca, część z nich posłużyła jako materiał budowlany przy wznoszeniu Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie oraz Domu Partii, część płyt użyto przy budowie pomnika wdzięczności dla Armii Czerwonej w Olsztynie (tzw. szubienica wg projektu Xawerego Dunikowskiego). W tym roku prawdopodobnie nastąpiło wysadzenie części murów pomnika przez saperów, podobno od wybuchu wyleciało mnóstwo szyb w domach w Olsztynku.
Z innych obiektów towarzyszących pomnikowi też prawie nic nie pozostało. Tannenebrg - Krug został spalony, a na jego miejscu wiele lat później wybudowano Zajazd Mazurski, wszystkie posągi z kamienia i brązu zostały rozkradzione bądź zniszczone, zachował się jedynie kamienny lew stojący obecnie na olsztyneckim rynku.
Źródło: www.domwarminski.pl/content/view/584/766

Milek - Sob 31 Maj, 2008 21:10

Na końcu alei powstał "Cmentarz Bohaterów" z pomnikiem ku czci żołnierzy poległych w 1914 r.
www.olsztynek.com.pl/tannenberg/pomni1.htm
Wklejam ten wątek ponieważ jest nierozerwalnie powiązany z mauzoleum.
Literka D wg. mnie znaczy,że jest to żołnierz niemiecki. Do I WŚ. żołnierzy wrogich armii chowano na tym samym cmentarzu, np. cmentarz Osieków, Mielno, Gardyny, Orłowo, Drwęck i Szkotowo.

jarek - Nie 01 Cze, 2008 15:14

Polecam wszystkim zainteresowanym tym tematem książkę Roberta Traby Wschodniopruskość
wydawnictwo Borussia 2007

Pozdrawiam

Milek - Pią 06 Cze, 2008 20:39

Mapa Arch. Mapy Pom. Gdańskiego i Zumi Mapa
Pozycja Tannenberg przed 1939r. i współczesne.

Milek - Nie 08 Cze, 2008 08:07

Foto: www.burgenreich.de/burgruine%20tannenberg%20i...
Tak wyglądały ruiny jeszcze kilka lat temu. Podobno teren z gruzów oczyścili okoliczni mieszkańcy na własne budowy.

Milek - Nie 08 Cze, 2008 08:42

źródło w nazwie pliku
Milek - Nie 08 Cze, 2008 09:45

www.forum.axishistory.com...hp?f=44&t=51...
Dla zainteresowanych dziesiątki fotografii na tym forum.
Zamieszcza 3 .

Milek - Nie 08 Cze, 2008 10:32

www.preisroboter.de/ergebnis9619444.html
Milek - Czw 19 Cze, 2008 19:35

Detal z Tannenbergu
źródło: www.ak-ansichtskarten.de

Milek - Czw 19 Cze, 2008 19:39

Pomnik
www.ak-ansichtskarten.de

adam74 - Pon 27 Paź, 2008 15:30

Witam. W bliskiej odległości od mauseleum , ok 500 m ,o którym tu piszecie ( Hildenburga-jak źle napisałem to przepraszam, wiadomo o kogo chodzi ) mieścił sie niemiecki obóz jeniecki na powierzchni 4km2 przez który, w okresie 1939-45 przewineło sie blisko 650 tys jeńców wojennych z takich państw jak Francja, Belgia, Anglia, Polska, ZSRR i wielu innych. Nazwa obozu to STALAG I B Hohenstein ( nie wiem czy dobrze napisałem ) po polsku to Królikowo. W m. Sudwa miesci jest cmentarz wojenny ( trasa nr 7, po lewej stronie jadąc na Warszawe ) na którym jest pochowanych ok 55 tys zołnierzy włąśnie z tego obozu. Zdjecia ruin przedstawione na którymś z poprzednich postów moga właśnie pochodzic z ruin tego obozu a nie z samego Mausoleum. Dla zainteresowanych jestem w posiadaniu połowy nieśmiertelnika z tego obozu, na czyjąs prosbe moge wrzucic jego foto. Mam zamiar oddac ją ( tą połowę ) do muzeum w Olsztynku jak tylko znajde sie w okolicy.
Milek - Pon 27 Paź, 2008 16:38

adam74 napisał/a:
Witam. W bliskiej odległości od mauseleum , ok 500 m ,o którym tu piszecie ( Hildenburga-jak źle napisałem to przepraszam, wiadomo o kogo chodzi ) mieścił sie niemiecki obóz jeniecki na powierzchni 4km2 przez który, w okresie 1939-45 przewineło sie blisko 650 tys jeńców wojennych z takich państw jak Francja, Belgia, Anglia, Polska, ZSRR i wielu innych. Nazwa obozu to STALAG I B Hohenstein ( nie wiem czy dobrze napisałem ) po polsku to Królikowo. W m. Sudwa miesci jest cmentarz wojenny ( trasa nr 7, po lewej stronie jadąc na Warszawe ) na którym jest pochowanych ok 55 tys zołnierzy włąśnie z tego obozu. Zdjecia ruin przedstawione na którymś z poprzednich postów moga właśnie pochodzic z ruin tego obozu a nie z samego Mausoleum. Dla zainteresowanych jestem w posiadaniu połowy nieśmiertelnika z tego obozu, na czyjąs prosbe moge wrzucic jego foto. Mam zamiar oddac ją ( tą połowę ) do muzeum w Olsztynku jak tylko znajde sie w okolicy.

Byłem tam osobiście, tutaj http://www.marienburg.pl/viewtopic.php?t=4677 stoi pomnik, a kilkaset metrów w pole stoją resztki obozu, pokazywał mi miejscowy rolnik, a Tannenberg Denkmal stoi o 180 stopni w drugą stronę i następne kikaset metrów dalej. W tym przypadku o pomyłce nie ma mowy

Milek - Pon 27 Paź, 2008 21:05

Wodzowie w "sanktuarium"
Allegro

konto_usunięte - Sob 01 Lis, 2008 19:17

A oto przykład ohydztwa na poziomie stadionu X lecia

Populistycznie i prowokacyjnie można spytać, skoro żołnierze przedstawieni na zdjęciu niczym nie różnią się od socrealistycznych rzeźb z czasów stalinizmu wynoszących na szczyty bohaterską armię czerwoną i plan pięcioletni zrealizowany w 3 lata... to po co przepłacać ;-)

Zostawmy ten denkmal otchłaniom historii... z drugiej jednak strony takie pomniki jak fontanna kusznika czy pomnik Fryderyka w Malborku fajnie jakby były odrestaurowane i odbudowane

konto_usunięte - Sob 01 Lis, 2008 19:36

A oto wysyp na allegro
konto_usunięte - Pon 10 Lis, 2008 14:09

Spam został wydzielony, proszę uszanować tematykę

Politykujemy tu: http://www.marienburg.pl/viewtopic.php?t=141

MP44 - Pon 10 Lis, 2008 18:21

No pieknie znaczy sie ochidne naziowe i do niczego nie podobne, zas posty pozytwne na temat Denkmal'a zostaja natychmiast usuniete. Gratuluje panstwu.. wolnosci.
konto_usunięte - Pon 10 Lis, 2008 18:33

MP44 napisał/a:
No pieknie znaczy sie ochidne naziowe i do niczego nie podobne, zas posty pozytwne na temat Denkmal'a zostaja natychmiast usuniete. Gratuluje panstwu.. wolnosci.


1. posty zostały przesunięte
2. warn za 3 za OT

Milek - Pią 14 Lis, 2008 17:35

Pogrzeb Hindenburga z Allegro
Milek - Sob 20 Gru, 2008 14:09

Wycięty z allegro stempelek
Milek - Nie 28 Gru, 2008 15:57

Dosyć unikalne zdjęcie z Allegro, wg. sprzedającego przedstawia "poświęcenie" mauzoleum przez Hindenburga 18-09-1927r.
MP44 - Sro 31 Gru, 2008 18:28

Kiepska jakosc, wiec nie mam pewnosci, ale w lewym dolnym rogu jest chyba choragiew Osteroderer Lehrerseminar. Sadze, ze ta fotka powstala ok. 1912 roku. Raczej nie jest z pogrzebu Hindenburga.
Milek - Sro 31 Gru, 2008 20:24

MP44 napisał/a:
Kiepska jakosc, wiec nie mam pewnosci, ale w lewym dolnym rogu jest chyba choragiew Osteroderer Lehrerseminar. Sadze, ze ta fotka powstala ok. 1912 roku. Raczej nie jest z pogrzebu Hindenburga.

Co do tego zdjęcia miałem od początku wątpliwości, sugerowałem się podpisem autora, aczkolwiek nie ma 100% przesłanek gdzie i z jakiej okazji te foto zrobiono. Umieściłem to zdjęcie w celu weryfikacji.
Kolejny powód to zdjęcie było obok innego na 100% z Tannenbergu o podobnej jakości i formatu i tego samego sprzedawcy więc prawdopodobieństwo bliskosci mauzoleum może być duże. Co do chorągwi lehreseminar to jakość może wypaczyć trafność oceny.

MP44 - Sro 31 Gru, 2008 21:33

Oczywiscie wykluczyc sie nie da. Jakosc lezy i kwiczy. Nie jestem w stanie zidentyfikowac mundurow przez te pikseloze. Szkoda. Nie ma co inwestowac w ciemno.
Jednak trzy szczegoly moga sugerowac inny czas powstania. Pierwszy to brak jakiejkolwiek flagi z Swastyka. Drugi to ksztalt terenu. Gdyby jakosc byla lepsza mundury i sztandary rozwialy by w mig watpliwosci, a tak moge tylko zgadywac. Trzeci, niedaleko od sztandaru uchwycono pruskiego oficera w szubie. Ten detal jest zdecydowanie nie z Trzeciej Rzeszy.

Hagedorn - Sro 31 Gru, 2008 22:16

ja tam ślepy jestem, ale pierwszy jeździec na koniu w lewym dolnym rogu ma ewidentnie pickelhaubę na głowie - to chyba dużo wyjaśnia? ;-)
MP44 - Sro 31 Gru, 2008 23:02

wspomnialem o tym post wyzej.
Hagedorn - Sro 31 Gru, 2008 23:50

MP44 napisał/a:
wspomnialem o tym post wyzej.


hmm... to źle Cię zrozumiałem:
Cytat:

Szuba - obszerne okrycie wierzchnie używane na obszarze Rzeczpospolitej w okresie od XV do XVII wieku.


MP44 - Czw 01 Sty, 2009 14:39

Tak czy inaczej skoro nie tylko ja ale i kolega Hagedorn widzi to samo. to zdjecie jest minimum 15 starsze. Druga sprawa ktora mi przyszla do glowy to maskowanie helmu tego oficera. To weszlo w uzycie chyba juz podczas pierwszej wojny swiatowej i zaniklo w momencie rezygnacji z szub, czyli przed 1918 rokiem. To chyba tyle w temacie powiazania tego zdjecia z Tannenberg Nationaldenkmal.
Milek - Czw 01 Sty, 2009 15:22

z allegro
MP44 - Czw 01 Sty, 2009 18:05

To zdjecie pochodzi z ceremoni otwarcia Mauzoleum. Stad wszyscy na tym zdjeciu sa w uniformach z czasow pierwszej wojny swiatowej oraz maja wylacznie Kaiserowskie sztandary. Tak czy inaczej nadal nie jest to pogrzeb Feldmarszalka. Tenze wciaz zywy maszeruje w centrum fotki. :mrgreen:
Milek - Nie 04 Sty, 2009 11:45

Na allegro znalazłem interesujące i tajemnicze widokówki związane z tematem, projekt stadionu i rzeźba, której chyba nie było.
MP44 - Nie 04 Sty, 2009 17:31

Wooow alez projekt. Stadion musial by miec wielkosc wymagana na dziesiejsze Mistrzostwa. Szkoda, ze nie wykonano tego, bylby jak znalazl na nablizsze Euro.
Milek - Pią 09 Sty, 2009 10:11

Jakiś tajemniczy denkmal z Tannenbergu z książki Ostpreussen = Prusy Wschodnie, album sprzed 1945
wystawionej na Allegro na http://www.allegro.pl/ite...przed_1945.html
napisy powiększone w celu odszyfrowania
pferde - pomnika dla konia ?

Hagedorn - Pią 09 Sty, 2009 10:14

"... poleglym koniom"
Milek - Pią 09 Sty, 2009 10:29

Hagedorn napisał/a:
"... poleglym koniom"

Myślałem, że tylko w starożytności konie chowano po królewsku

meickel - Pią 09 Sty, 2009 10:33

To nie jest pochówek, tylko pomnik ku pamięci. Bardzo to sympatyczne ze strony wojaków, że pamiętali. Nie takie wyjątkowe jednak, są pomniki i pochówki końskie w dawnych Prusach.
Milek - Pią 16 Sty, 2009 19:40

Trzy fotografie lotnicze denkmala z ALLEGRO . Na jednej widać bieżnię, ale za to nie widać pomników z lwami. Dzisiejszy teren jest tak odmieniony, że nawet trudno odnieść się do tych fotografii. Widoczne jest oczko wodne, może te które mijałem latem. Teraz tu jest istna dżungla , chwasty i krzewy .
carol_20 - Pią 06 Lut, 2009 17:27

Witam! Mam pytanie bo czytam od 2 dni to forum i czegoś nie rozumiem. Jest tu mapka na ktorej zaznaczone jest miejsce gdzie była twierdza Tannenberg i jest to teren pomiedzy ul.22lipca w olsztynku a trasa nr7 , zas z tego co wiem i z tego co wyczytalam na temacie o Grunwaldzie- Tannenberg to obecnie Stębark a przeciez Stębark znajduje sie zupelnie gdzie inndziej niz ul.22 lipca...Prosze o wyjasnienie
Milek - Pią 06 Lut, 2009 17:51

carol_20 napisał/a:
Witam! Mam pytanie bo czytam od 2 dni to forum i czegoś nie rozumiem. Jest tu mapka na ktorej zaznaczone jest miejsce gdzie była twierdza Tannenberg i jest to teren pomiedzy ul.22lipca w olsztynku a trasa nr7 , zas z tego co wiem i z tego co wyczytalam na temacie o Grunwaldzie- Tannenberg to obecnie Stębark a przeciez Stębark znajduje sie zupelnie gdzie inndziej niz ul.22 lipca...Prosze o wyjasnienie

Wyjaśnienie nazwy tu http://pl.wikipedia.org/wiki/Tannenberg-Denkmal
a po drugie to jest pomnik, mauzoleum, a nie twierdza, a nazwę wyjaśnia powyższy link

carol_20 - Sob 07 Lut, 2009 15:59

Dziekuje za odpowiedz :) przepraszam za to określenie, jakos tak mi sie wdarło bo zawsze jak na to patrze to mi sie kojarzy właśnie z jakąś twierdzą :)
Kösternitz - Czw 26 Mar, 2009 23:41

Znalezione na Ebay-u
Milek - Pią 02 Paź, 2009 15:23

Poległym koniom z Allegro
Milek - Wto 20 Paź, 2009 16:43

Bardzo ładna fotka jednego z lwów, po wojnie jeden zaginął, drugi stoi na rynku w Olsztynku, szkoda, że napis nieczytelny
Allegro

Hagedorn - Pią 30 Paź, 2009 10:23

Wernersdorf napisał/a:
Poległym koniom z Allegro

i jeszcze jedno, rzadko spotykane ujęcie - także z Allegro:

Milek - Sro 02 Gru, 2009 12:16

fotohistoria, rok ok. 1948. można zauważyć, że mimo zniszczeń przez armię niemiecką wygląda całkiem przyzwoicie
Laskowski - Sro 02 Gru, 2009 14:34

eh. gdyby to przetrwało ...
Linka - Sro 02 Gru, 2009 15:03

Laskowski napisał/a:
eh. gdyby to przetrwało ...


To...? Była już meeega dyskusja na temat przetrwania tego pomnika... lepiej nie zaczynajmy znowu.

Kuglow - Sro 02 Gru, 2009 15:23

Linka napisał/a:
Była już meeega dyskusja na temat przetrwania tego pomnika... lepiej nie zaczynajmy znowu.
Pamiętna dyskusja po której połowa populacji forumowej poszła na odstrzał. To były ciekawe czasy , aż łezka się kręci na samo wspomnienie. :hihi: :hahaha: :mrgreen: Faktycznie lepiej nie zaczynajmy od nowa. :peace:

Przepraszam za :ot:

zapała - Sro 02 Gru, 2009 17:37

Kuglow napisał/a:
Linka napisał/a:
Była już meeega dyskusja na temat przetrwania tego pomnika... lepiej nie zaczynajmy znowu.
Pamiętna dyskusja po której połowa populacji forumowej poszła na odstrzał. To były ciekawe czasy , aż łezka się kręci na samo wspomnienie. :hihi: :hahaha: :mrgreen: Faktycznie lepiej nie zaczynajmy od nowa. :peace:

Przepraszam za :ot:


pamiętam, pamiętam, eh ... , dzisiaj spokój i cisza na forum ale jednak czegoś brakuje ... :roll:

Milek - Sro 02 Gru, 2009 18:54

Te ruiny i ich późniejsze rozebranie nasuwa analogię np. do kolei wąskotorowej na Żuławach, najpierw się niszczy, potem zastanawia nad odbudową w celach turystycznych. Trzeba wziąć pod uwagę, że powojenna ludność miejscowa i osadnicza potrzebowała materiałów na odbudowę swoich mieszkań, wiele zabytków miejskich wywieziono do W-wy itd.
Jedna sprawa jest ciekawa o czym pisałem wiele stron wcześniej.
Dlaczego mieszkańcy Królikowa twierdzą, że denkmal zniszczyli Rosjanie, skoro wszystkie źródła podają Niemców. Czy to ma związek z antypatią do Rosjan, może ludność autochtoniczna rozpuściła te pogłoski, a może było inaczej ?

Linka - Sro 02 Gru, 2009 19:09

Milek45 napisał/a:
Te ruiny i ich późniejsze rozebranie nasuwa analogię np. do kolei wąskotorowej na Żuławach, najpierw się niszczy, potem zastanawia nad odbudową w celach turystycznych.


Nie widzę analogii i wiesz, o czym piszę, bo było to wałkowane w burzliwej dyskusji, po której poleciały głowy :-> To jednak zupełnie inna para kaloszy. Wąskotorówka to rzecz pozbawiona ideologii i zupełnie pożyteczna 8-) nie wszystko należy przeliczać na turystów i pieniądze, bo nie zawsze idzie to w parze z interesem, że tak powiem, państwowym :roll:

Milek - Czw 03 Gru, 2009 11:37

Linka napisał/a:
Milek45 napisał/a:
Te ruiny i ich późniejsze rozebranie nasuwa analogię np. do kolei wąskotorowej na Żuławach, najpierw się niszczy, potem zastanawia nad odbudową w celach turystycznych.


Nie widzę analogii i wiesz, o czym piszę, bo było to wałkowane w burzliwej dyskusji, po której poleciały głowy :-> To jednak zupełnie inna para kaloszy. Wąskotorówka to rzecz pozbawiona ideologii i zupełnie pożyteczna 8-) nie wszystko należy przeliczać na turystów i pieniądze, bo nie zawsze idzie to w parze z interesem, że tak powiem, państwowym :roll:

Żeby zakończyć bo "głowy mogą poleciec" nie uchwyciłaś sensu mojej wypowiedzi, tu nie tylko chodzi o kolej, tak samo jest z domami podcieniowymi, dworkami w ruinie itp. Jesteśmy narodem nękanym od stuleci i biednym, nikt nie szuka dobra społecznego tylko własne i stąd brak na renowacje, remonty, rozbiórki tego co zostało, dewastacje cmentarzy itp.
Przepraszam za :ot:

dzikson4 - Czw 03 Gru, 2009 22:38

Kilka fotek







dzikson4 - Czw 03 Gru, 2009 22:42

[img][URL=http://g.images...r="0" alt="" />



dzikson4 - Czw 03 Gru, 2009 22:47




Milek - Sob 05 Gru, 2009 13:49

http://www.encyclopaedia-...g_Grundriss.jpg
meickel - Sob 05 Gru, 2009 14:45

Milek45 napisał/a:
Jedna sprawa jest ciekawa o czym pisałem wiele stron wcześniej.
Dlaczego mieszkańcy Królikowa twierdzą, że denkmal zniszczyli Rosjanie, skoro wszystkie źródła podają Niemców. Czy to ma związek z antypatią do Rosjan, może ludność autochtoniczna rozpuściła te pogłoski, a może było inaczej ?

Więcej zniszczyli "Rosjanie" (czyt. Polacy) niż Niemcy. To raz, a abstrahując, kiedyś było, że wszystko zniszczyli Niemcy, to teraz jest odwrotnie. Taki wniosek z rozmów z różnymi tubylcami.

Hagedorn - Nie 24 Kwi, 2011 19:13

Tannenberg na szkiełku WHW - z Allegro
JerzyZaskiewicz - Pią 20 Maj, 2011 20:11

Bitwa i pomnik tannenberski to tematy bardzo pasjonujace. Dodatkowym tematem jest złoto genaerała Samsonowa. Zostało ukryte gdzieś tam, niedaleko. Jest to nalepiej udokumentowany skarb na naszym terenie - wiadomo kiedy, kto, kiedy, ile i gdzie. Tylko to gdzie to około 300 km kwadratowch. Polecam stronę www.mojewendrowki.eu - jest trochę informacji w tym temacie.
wacek - Czw 02 Cze, 2011 11:14

Czego brak w temacie ?
Budowy pomnika.
2 kadry z youtube

wacek - Sob 06 Sie, 2011 11:58

eBay
aleksind - Czw 27 Wrz, 2018 17:38
Temat postu: Tannenberg - Denkmal
Wydana w Olsztynie pocztówka, przedstawiająca jeden z ośmiu obrazów wielkości ok. 3 x 4 m znajdujący się w wielkiej sali gospody Tannenberg Krug, wybudowanej w pobliżu pomnika bitwy pod Tannenbergiem (Tannenberg-Denkmal), namalowany na drewnie przez profesora Harolda Bengen z Berlina (w prawym dolnym rogu jest widoczny jego podpis na obrazie). Zdjęcia gospody można zobaczyć pod tym linkiem:
http://gator1530-ghana-da...nenberg-denkmal


Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group