Marienburg.pl
Nasze Miasto, Nasza Pasja...

Pałace i dworki - Kikojty - dwór wiejski

Paulus - Pią 27 Lut, 2009 15:35
Temat postu: Kikojty - dwór wiejski
Kikojty – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie malborskim, w gminie Stare Pole na obszarze Żuław Elbląskich.

Poniżej pozwalam sobie zamieścić luźne tłumaczenie fragmentów wspomnień dawnej dziedziczki majątku, pani Hedwig Stattmiller, które zostały zebrane i udostępnione publicznie na stronie www.weichselland.cjb.net przez panią Sabine Stattmiller.

Pierwsze wzmianki na temat majątku rycerskiego w Kikojtach pochodzą z XIII w. Różnorako nazywano miejscowość na przestrzeni wieków: Kikoth, Kykoyten, Keykoth, Kykoith. Nazwa Kikoth widnieje w dokumencie z 1448 roku, zawierającym informację na temat liczebności chłopów we wsi, których było wówczas piętnastu.

W roku 1863 liczący wówczas 190 ha majątek nabył pan Stattmiller. W roku 1908 odziedziczył go po ojcu Richard Stattmiller. Tego samego roku nowy właściciel ożenił się z mieszkanką Fiszewa, panną Hedwig Kuhn.

Obszerny dwór wiejski został wybudowany w 1905 roku. Powstałe przy dworze budynki gospodarcze wzniesiono w latach 1905-1910. Do majątku należały w tym czasie również mleczarnia i serowarnia. W dobrze wyposażonym w środki techniczne folwarku (min. 2 traktory), prowadzono hodowle dużej liczby krów, koni, świń oraz drobiu.

Richard Stattmiller zmarł w 1929 roku i majątek przeszedł wówczas pod zarząd jego brata Alfreda. Nowy zarządca zginął podczas kampanii wschodniej w 1944 roku. Za nową dziedziczkę uznana została najmłodsza córka państwa Stattmiller, Hedwig, która od tego czasu wraz z matką zarządzała majątkiem.

W styczniu 1945 roku we dworze kwaterowani byli czasowo podążający na zachód uchodźcy z Prus Wschodnich. W obliczu zbliżających się wojsk radzieckich 23 stycznia, mieszkańcy dworu wraz z kilkoma rodzinami pracowników majątku dołączyli do podążających na zachód. Niestety, ucieczka nie powiodła się i w kwietniu tegoż roku ‘doścignięta’ przez Rosjan na terenie Pomorza kolumna uchodźców z Kikojt zmuszona została do powrotu do rodzinnej miejscowości. Przemieszczający się na własnych nogach uciekinierzy dotarli do Kikojt 8 maja. W majątku zorganizowany był już wówczas lazaret dla radzieckich żołnierzy. Mieszkańcy Kikojt byli jedynymi w okolicy spośród dawnych właścicieli, którzy powrócili na swoje włości.

Postrzelona przez radzieckiego żołnierza dziedziczka Kikojt, pani Hedwig Stattmiller, spędziła kilka tygodni w polskim już wówczas szpitalu w Malborku. W tym samym czasie majątek przeszedł pod polski zarząd, a dawni właściciele stali się odtąd jego pracownikami.

W sierpniu 1946 roku przedwojenni właściciele Kikojt wraz z wieloma innymi zamieszkującymi Malbork i okolice Niemcami, zostali na stałe przesiedleni na teren Niemiec.
Dawna dziedziczka majątku, pani Hedwig Stattmiller, była jedną z pierwszych osób, które w 1964 roku otrzymały wizę do Polski. Po 18 latach od wyjazdu zastała ona w majątku nowych gospodarzy-Polaków pochodzących z Wołynia. Powitanie, jakie zgotowali dawnej dziedziczce nowi właściciele, pani Stattmiller wspomina jako bardzo przyjacielskie a nawet serdeczne.

Zdjęcia: www.ostpreussen.net, www.weichselland.cjb.net, moje własne.

markiz70 - Sro 11 Mar, 2009 22:36

teraz to trudno domyśleć sie ze to był pałac,Bieda z nędzą-koniec cywilizacji
Paulus - Czw 12 Mar, 2009 20:31
Temat postu: Kikojty
Bez przesady z tym palacem :hahaha:
W przypadku Kikojt można raczej mówić o bardzo skromnym dworku wiejskim-choć i z tym określeniem można by pewnie dyskutować. Na przedwojennej mapie miejsce to opisane jest jako GUT, czyli dwór, jednak już pobieżna obserwacja pozwala stwierdzić, że tego rodzaju opis jest lekką przesadą. Tak więc pozwoliłem sobie napisać, że chodzi o dwór wiejski , po to aby zaznaczyć doprawdy skromny charakter budynku.


Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group