Marienburg.pl

[Gdańszczanka]

Wielkie dzięki !!!

[Blitz]

Zima 1887/88 była jedną z najsroższych zim dziewiętnastego stulecia. Około 80 dni obfitych opadów i siarczystych mrozów sprawiło, że lody na Wiśle osiągnęły 40 cm, a na Nogacie 60-80 cm.
Z obawą oczekiwano na rozpoczęcie spływu lodów. Po 10 marca nastąpiła gwałtowna odwilż na południu, tak że już 13 marca ruszyły lody na górnej i środkowej Wiśle. Niestety nad Dolną Wisłą zima miała się w najlepsze i mrozy dochodziły do -20 stopni. Na wysokości Warszawy lodochód zaczął się 14 marca, w Płocku 16 marca a koło Torunia 17 marca. Spowodowało to powstanie wielu lokalnych zatorów. Praktycznie cały przekrój spiętrzonej Wisły wypełniała masa spiętrzonego lodu wymieszanego z wodą. !8 marca ten spiętrzony lodowo-wodny walec dociera do rozgałęzienia pod Białą Górą. Na km 894,2 Wisły w okolicach miejscowości Kłosowo masy płynącego lodu natrafiają na zwartą pokrywę lodową i ulegają zatrzymaniu i spiętrzeniu. W ciągu czterech godzin poziom wody podnosi się o 3 metry i w konsekwencji cała masa lodu skierowała się w koryto Nogatu (przypomnę, niezamkniętego wtedy tamą w Białej Górze).
19 marca 1888 lodochód osiąga Malbork i powoduje wystąpienie Nogatu z koryta. Dzisiaj nazywa się to stan alarmowy. Niestety woda podnosi się dalej osiągając 20 marca stan 8,08 na malborskim wodowskazie (11,14 m n.p.m. Kr.).
Ówcześni mieszkańcy Malborka mogą mówić o wielkim „szczęściu w nieszczęściu”, Kilkudniowe oziębienie na południu spowodowało krótkotrwałe zelżenie naporu lodów. 23 marca następuje ponowny napór mas lodowych i tworzenie się lokalnych zatorów. z których największy na północ od Malborka doprowadził do tak znacznego spiętrzenia wody, że 25 marca woda na odcinku 5 km przelewała się przez koronę wschodniego wału zalewając częściowo Żuławy Elbląskie. Stan wody w Malborku osiągnął wtedy absolutne maksimum 10,21 na wodowskazie (13,27 m n.p.m. Kr.).
O godzinie 16 następuje przerwanie wału w Janówce (29,5 km Nogatu) powyżej Malborka tuż przy strażnicy wałowej na odcinku 150 m. Następuje zalanie praktycznie całych Żuław Elbląskich aż do Zalewu Wiślanego. Kulminacja tej największej powodzi na tym obszarze następuje dopiero w dziesięć dni po przerwaniu wału czyli 4 kwietnia 1888 roku. W okolicach Elbląga na wodowskazie rzeki Elbląg zanotowano absolutne maksimum 2,29 m. Do długotrwałego zalania przyczyniły się też silne północne wiatry w tym czasie. W sumie zalanych zostało 900 kilometrów kwadratowych urodzajnej ziemi, zniszczeniu uległ cały system odwadniający. W okolicach przerwania wału koło Malborka 273 ha ziemi zostały wyeliminowane z uprawy z powodu zapiaszczenia. Odwadnianie terenu trwało do jesieni. Straty oszacowano na 30 milionów marek co porównywalne było z wyceną planowanego przekopu Wisły w okolicach Świbna.
Katastrofalna powódź 1888 roku zmusiła władze pruskie do podjęcia całego szeregu decyzji w oparciu o autorytet Pruskiej Akademii do Spraw Budownictwa, które w konsekwencji doprowadziły do odcięcia i skanalizowania Nogatu.

Tekst w oparciu o pracę Jerzego Makowskiego „Wały przeciwpowodziowe dolnej Wisły, historyczne kształtowanie, obecny stan i zachowanie w czasie znacznych wezbrań” Gdańsk 1997.

---

3_257.jpg

Plik ściągnięto 1237 raz(y) 50,01 KB

2_102.jpg

Plik ściągnięto 1237 raz(y) 47,84 KB

1_697.jpg

Plik ściągnięto 1237 raz(y) 42,5 KB