|
Marienburg.pl
Nasze Miasto, Nasza Pasja...
|
Ogłoszenie |
Ta witryna korzysta z plików cookie. Możesz wyłączyć ten mechanizm w ustawieniach przeglądarki. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w naszej Polityce dotyczącej "cookies"
Chronimy Twoją prywatność Więcej informacji na ten temat znajdziesz w temacie o RODO |
Morąg - kościół ewangelicki |
Autor |
Wiadomość |
Hagedorn
Administrator
Pomógł: 28 razy
|
Wysłany: Wto 09 Wrz, 2008 21:10 Morąg - kościół ewangelicki
|
|
|
dwie przedwojenne pocztówki z Allegro. ktoś wie co z tym kościołem dzisiaj? jakieś fotki?
Morąg ewang..jpg
|
|
Plik ściągnięto 23398 raz(y) 40,08 KB |
Mohrungen Evang..jpeg
|
|
Plik ściągnięto 23398 raz(y) 46,42 KB |
|
_________________
|
|
|
|
|
marcin
Nie ma dublera dla sapera!
Pomógł: 1 raz
|
Wysłany: Sro 10 Wrz, 2008 19:16
|
|
|
Hagedorn napisał/a: | ktoś wie co z tym kościołem dzisiaj? jakieś fotki? |
Jeszcze stoi... A przynajmniej jeszcze trzy tygodnie temu stał...
Przepraszam, ale to jedyna fotka "z kościołem w tle" jaką mam.
fota001.jpg
|
|
Plik ściągnięto 23378 raz(y) 46,33 KB |
|
_________________ "Powiedzieć komuś idiota, to nie obelga, lecz diagnoza" - J. Tuwim
www.TwierdzaGdansk.pl |
Ostatnio zmieniony przez marcin Sro 10 Wrz, 2008 19:18, w całości zmieniany 1 raz |
|
|
|
|
Anrep
Pomógł: 5 razy
|
Wysłany: Czw 11 Wrz, 2008 08:39
|
|
|
Witam!
Trochę ogólnych rzeczy o kościele:
Kościół pod wezwaniem św.św. Piotra i Pawła z XIV wieku to najcenniejszy zabytek Morąga. Jest to trzynawowa pseudobazylika (nawa główna nie ma okien). Budowę świątyni rozpoczęto w latach 1305 – 1312, w następnych latach (XIV -XVI wieku) rozbudowano ją do obecnych rozmiarów. W nawach bocznych sklepienia kryształowe z 1505 roku.
Wewnątrz kościoła zachowało się szereg elementów zabytkowego wyposażenia. Najcenniejszym jest wczesnogotycki krucyfiks (zawieszony w prezbiterium), na którym w ekspresyjny sposób ukazano umierającego Chrystusa.
W prezbiterium znajdują średniowieczne freski o tematyce religijnej, odsłonięte w 1948 roku i renesansowe płyty nagrobne burgrabiego Piotra zu Dohna i Katarzyny z Czema (córki wojewody pomorskiego z Prus Królewskich Rzeczpospolitej) z połowy XVI wieku. Wysokiej klasy wyposażenie jest wynikiem patronatu Dohnów nad tą świątynią. Wyjątkowej klasy jest barokowy ołtarz główny ok. 1690 roku autorstwa Gelerta z Norymbergi, w którego centralnym miejscu jest umieszczono scenę ukrzyżowania. Z barokowego wyposażenia ostały się też: ambona, ławy utworzone z fragmentów babtysterium oraz prospekt organowy z początku XVIII wieku. Pierwotny instrument był wykonany przez morąskiego organmistrza Mateusza Obucha.
Ciekawa jest sprawa, co mylą często przewodniki, innego wezwania kościoła i parafii. Od połowy XVI w. do 1945 roku świątynia była we władaniu ewangelików. Katolicy dopiero w końcu XIX w. utworzyli nową parafię w kościele św. Józefa. Parafia katolicka pw. św. Józefa po spaleniu tego kościoła w 1945 r. (zagadka: kto to mógł zrobić?) przeniosła się do kościoła św. Piotra i Pawła, ale nadal nosi wezwanie św. Józefa.
Co waszych zdjęć zacznę od fotki Marcina (rewelacja!)
Takie zdjęcie (wówczas pewnie rysunek) nie wiem czy było by możliwe do wykonania akurat z tego miejsca w 1807 r. kiedy Morąg był miastem zamieszkałym przez wielu Francuzów, ale ogólnie pasuje. Miało by ono podpis: portret na tle zakładu opieki zdrowotnej, bowiem taką funkcję szpitalną (oprócz wielu innych pełniła świątynia). Nie byli w niej na pewno trzymani zbyt długo jeńcy, bowiem nie spowodowali dużych strat w wyposażeniu świątyni.
Widoki Haga.
Pierwsze ujęcie można w dużej mierze powtórzyć dziś. Nie ma ceglanego ogrodzenia wokół kościoła i pomnika Herdera.
Drugie ujęcie też można stosunkowo łatwo powtórzyć. Jasny dom po prawej stronie przed samym kościołem to dawny dom diakonów, późniejsza parafia ewangelicka. Za kościołem (na wprost widać niski dach) dawna siedziba ewangelickiej superintendenta diecezji morąskiej, dziś jest tam plebania.
Moje zdjęcia później. |
_________________ Poszukuję informacji o dawnym powiecie Morąg |
|
|
|
|
Hagedorn
Administrator
Pomógł: 28 razy
|
Wysłany: Czw 11 Wrz, 2008 08:53
|
|
|
no nareszcie! super opis, dzięki! a na fotki czekamy! |
_________________
|
|
|
|
|
MP44
Pomógł: 1 raz
|
Wysłany: Sob 20 Wrz, 2008 14:50
|
|
|
Kosciol sw. Jospeha zostal zniszczony podczas pojednku artyleryjskiego przy 3 bitwie o Mohrungen. Katolicy istotnie zawlaszczyli kosciol pod nieobecnosc pastora. Plotek zniknal jeszcze w latach 50tych ( ponoc). Pomnik Johana G. Herdera byl jeszcze, oczywiscie z politycznie poprawna tablica, w orginalnym stanie do roku 1999 na miejscu. Pozniej nie bylem i nie widzialem. |
_________________ Ich bin ein Preusse, kennst Du meinen Farben? |
Ostatnio zmieniony przez MP44 Sob 20 Wrz, 2008 14:51, w całości zmieniany 1 raz |
|
|
|
|
Anrep
Pomógł: 5 razy
|
Wysłany: Sob 20 Wrz, 2008 20:22
|
|
|
MP44 napisał/a: | Kosciol sw. Jospeha zostal zniszczony podczas pojednku artyleryjskiego przy 3 bitwie o Mohrungen. Katolicy istotnie zawlaszczyli kosciol pod nieobecnosc pastora. |
Ta trzecia bitwa to dotyczy 1945 roku? A dwie pierwsze kiedy miały miejsce?
Kościół Piotra i Pawła został przejęty przez katolików, ponieważ kościół św. Józefa był zniszczony. Obecność pastora nie miała tu nic do rzeczy.
MP44 napisał/a: | Plotek zniknal jeszcze w latach 50tych ( ponoc). Pomnik Johana G. Herdera byl jeszcze, oczywiscie z politycznie poprawna tablica, w orginalnym stanie do roku 1999 na miejscu. Pozniej nie bylem i nie widzialem. |
Pomnik obecny to dar władz NRD (rzeźba) plus oryginalny postument pomnika z połowy XIX w. Całość była oddana w 1964 r. jeśli mnie pamięć nie myli.
Pozdrawiam |
_________________ Poszukuję informacji o dawnym powiecie Morąg |
|
|
|
|
Hagedorn
Administrator
Pomógł: 28 razy
|
Wysłany: Sob 20 Wrz, 2008 20:48
|
|
|
Anrep napisał/a: | Ta trzecia bitwa to dotyczy 1945 roku? A dwie pierwsze kiedy miały miejsce? |
ja bym obstawiał tak:
- pierwsza bitwa
Cytat: | W lutym 1454 po zaledwie dwudniowym oblężeniu wojska Związku Pruskiego zdobyły zamek i miasto |
- druga bitwa
Cytat: | Bitwa pod Morągiem zapoczątkowała kampanię napoleońską roku 1807 w Prusach |
http://pl.wikipedia.org/w...d_Mor%C4%85giem |
_________________
|
|
|
|
|
Anrep
Pomógł: 5 razy
|
Wysłany: Sob 20 Wrz, 2008 21:01
|
|
|
Miasto było zdobywane jeszcze w 1410, 1414, podczas wojny trzynastoletniej miasto zostało odbite przez krzyżaków, pewnie jeszcze parę razy można dopisać.
Ja raczej zastanawiałem czy chodzi o 3 podejście frontu w 1945 r. W opisaniu dziejów miasta na początku 1945 r. panuje spore zamieszanie w wyniku sprzecznych treści propagandy sowieckiej i niemieckiej.
Pozdrawiam |
_________________ Poszukuję informacji o dawnym powiecie Morąg |
|
|
|
|
MP44
Pomógł: 1 raz
|
Wysłany: Sob 20 Wrz, 2008 21:18
|
|
|
Nie, chodzi o natarcie z 18 stycznia, Morag wtedy 4 razy przechodzil z rak do rak. Efekt namacalny jest na liczbie podanych oficjalnych zabitych. Wlasciwie niemal kazda miejscowosc na tym odcinku frontu wielokrotnie wrocala to w rosyjskie to w niemieckie rece. Cale dwa tygodnie front istnial wylacznie na papierze. Myslalem, ze ta sprawa jest powszechnie znana. Przez szacunek dla poleglych i ich ilosc, kazde kolejne zdobycie miasta uwazam za bitwe. |
_________________ Ich bin ein Preusse, kennst Du meinen Farben? |
|
|
|
|
Anrep
Pomógł: 5 razy
|
Wysłany: Sob 20 Wrz, 2008 21:42
|
|
|
Co do zdobywania Morąga znam relacje mieszkańca, który uciekał chyba ostatnim pociągiem, który został ostrzelany w Zielonce Pasłęckiej (jest tam dziś tablica). Nie wspominał o wcześniejszych walkach.
Co do strat są one problematyczne, dlatego na swojej stronie Panzer24 ( http://www.panzer24.prv.pl/ )
wycofał się z podawania strat w walkach o Morąg. Cmentarz Armii Czerwonej powstał dla żołnierzy, którzy zginęli na terenie całego powiatu morąskiego.Złożono na nim szczątki 964 żołnierzy w 60 zbiorowych mogiłach (liczby są podawane różne). Biorąc pod uwagę zaciętość walk o Miłakowo to tam chyba zginęli w większości żołnierze pochowani w Morągu.
Z jakiego źródła czerpiesz informacje nt. poszczególnych etapów walk o Morąg?
Pozdrawiam |
_________________ Poszukuję informacji o dawnym powiecie Morąg |
|
|
|
|
MP44
Pomógł: 1 raz
|
Wysłany: Sob 20 Wrz, 2008 22:37
|
|
|
W Moragu nie lezy nikt kto nie zginal w Moragu i jego nablizszych okolicach. Inforamcja jest pewna poniewaz pochodzi z czasow glebokiej komuny od osob pracujacych przy tym "upamietnieniu".
Relacje wojskowe uczestnikow tych walk oraz ksiazka Schlacht ueber Ostpresuussen. |
_________________ Ich bin ein Preusse, kennst Du meinen Farben? |
Ostatnio zmieniony przez MP44 Sob 20 Wrz, 2008 22:39, w całości zmieniany 1 raz |
|
|
|
|
Anrep
Pomógł: 5 razy
|
Wysłany: Nie 21 Wrz, 2008 15:27
|
|
|
Czy mógłbyś podać ja według Twoich danych przebiegały walki w 1945 r. o miasto tj. kiedy miały miejsce poszczególne etapy walk.
Relacji uczestników walk nie znam. W "Schlacht uber Ostpreussen" jest mapka z datą zajęcia Morąga 22.01.1945.
pozdrawiam |
_________________ Poszukuję informacji o dawnym powiecie Morąg |
|
|
|
|
MP44
Pomógł: 1 raz
|
Wysłany: Nie 21 Wrz, 2008 15:53
|
|
|
Przegrupowanie bylo od 15 do 16 popoludniu, zagon pancerny od rejonu Hohenstein jeden i drugi od Pasewalk. Jednostki znalazly sie w koltle. Bylo tam jeszcze kilka transportow cywilnych i wojskowych. 18tego zaczela sie walka , w pierwszej fazie rosjanie zostali odparci, 19 popoludniu rodzielili kociol na dwie czesci i zajeli Mohrungen po malej potyczce. w Nocy z 19 na 20 nastapilo kontr uderzenie niemieckich jednostek. Odbily one juz po nieco wiekszej walce m.in. Mohrungen i odblokowali na poludniu szlak ewakuacyjny z Osterode i Deutsche Eylau. Po 5 godzinach natarcie sie zalamalo i rosjanie przejeli inicjaytwe. Jak to sie stalo nie wiem dokladnie. 19 noca i 20 tego toczyly sie walki o okolice Mohrungen poczym w ramach jakby tragicznego finalu poszlo uderzenie przez jezioro. Udalo sie i niemieckie jednostki przebily pierscien. 21 Mohrungen zostalo zdobyte i przez 3 dni pladrowane przez okupantow. W tym samym niemal czasie padlo Osterode ale bylo pladrowane przez dni 4 jako wolne miasto. Tyle z informacji pewnych. Szczegolwe rozstawienie jednostek w tym czasie, oraz ich lokalizacja musi potrwac, pozdrawiam |
_________________ Ich bin ein Preusse, kennst Du meinen Farben? |
Ostatnio zmieniony przez MP44 Nie 21 Wrz, 2008 15:56, w całości zmieniany 1 raz |
|
|
|
|
Aida
Homeisterynn
Pomogła: 7 razy
|
Wysłany: Nie 21 Wrz, 2008 15:57
|
|
|
Zaraz dam zdjęcia z kościoła (uwaga 45 Mb), kilka poniżej na zachętę. :) W środku są śliczne freski, wyglądają z daleka jak kwidzyńskie. Genialne są też sklepienia kryształowe no i te "malowane cegły" na ścianach.
Stoi też bardzo ładny ołtarz wygląda na barok. Poza tym organista fałszuje i nowe organy elektryczne się chyba psuły bo "piszczą" jak się ich nie wyłączy z kontaktu. ;) Może od połowy lipca naprawili.
Dorzucę też zaraz hejnał miasta Morąga wraz z dzwonami, trochę cicho ale przez słuchawki da się posłuchać.
IMG_1121.jpg
|
|
Plik ściągnięto 18811 raz(y) 50,36 KB |
IMG_1120.jpg
|
|
Plik ściągnięto 18811 raz(y) 58,04 KB |
IMG_1117.jpg
|
|
Plik ściągnięto 18811 raz(y) 33,52 KB |
IMG_0952.jpg
|
|
Plik ściągnięto 18811 raz(y) 69,34 KB |
IMG_0949.jpg
|
|
Plik ściągnięto 18811 raz(y) 79,32 KB |
|
_________________ z wiatrem ale pod prąd!
Ludzka praca naprawia skutki ludzkich błędów.
|
Ostatnio zmieniony przez Aida Nie 21 Wrz, 2008 15:59, w całości zmieniany 1 raz |
|
|
|
|
Aida
Homeisterynn
Pomogła: 7 razy
|
Wysłany: Nie 21 Wrz, 2008 16:34
|
|
|
Sorry za 2 posty, ale upload trwa.
Hejnał i dzwony,
oraz
obiecane zdjęcia. |
_________________ z wiatrem ale pod prąd!
Ludzka praca naprawia skutki ludzkich błędów.
|
|
|
|
|
Anrep
Pomógł: 5 razy
|
Wysłany: Sob 27 Wrz, 2008 08:25
|
|
|
Widok kościoła z lat sześćdziesiątych z dawną plebanią.
Morag-kosciol i plebania 60-te.jpg
|
|
Plik ściągnięto 19007 raz(y) 94,6 KB |
|
_________________ Poszukuję informacji o dawnym powiecie Morąg |
|
|
|
|
Anrep
Pomógł: 5 razy
|
Wysłany: Sob 11 Paź, 2008 09:21
|
|
|
Prezbiterium około roku 1939. Zachował się do dziś ołtarz główny, ambona. Na ścianach nie ma fresków średniowiecznych, które zostały odsłonięte po II wojnie światowej.
Nie zachowała się "loża kolatorska" i dawne ławki.
Morag kosciol prezbiterium1939.jpg
|
|
Plik ściągnięto 18963 raz(y) 79,94 KB |
|
_________________ Poszukuję informacji o dawnym powiecie Morąg |
|
|
|
|
Aida
Homeisterynn
Pomogła: 7 razy
|
Wysłany: Sob 11 Paź, 2008 15:50
|
|
|
Pytanie ode mnie, zastanawiało mnie kiedy byłam w środku: czy odkryto wszystkie freski? Bo część tynku wygląda na oryginalną tylko zamalowaną (np. przy łukach w nawie głównej). |
_________________ z wiatrem ale pod prąd!
Ludzka praca naprawia skutki ludzkich błędów.
|
|
|
|
|
Anrep
Pomógł: 5 razy
|
Wysłany: Sob 11 Paź, 2008 20:05
|
|
|
Sądzę, że całe prezbiterium było przebadane. Freski są odsłonięte bowiem po obu stronach prezbiterium oraz za ołtarzem.
Pozdrawiam |
_________________ Poszukuję informacji o dawnym powiecie Morąg |
|
|
|
|
Gdańszczanka
Zwiedzacz
|
Wysłany: Sob 11 Paź, 2008 21:59 Morąg dzisiaj
|
|
|
Akurat sprzątano kościół, więc był otwarty... te "garnki w ścianie" nad krucyfiksem mnie od dawna tam ciągnęły, aż je w końcu "ustrzeliłam"
garnki w scianie moraskiego kosciola (2).JPG
|
|
Plik ściągnięto 18940 raz(y) 93,06 KB |
|
_________________ ...ze słońcem w kieszeni i chmurą gradową...
...i mściwym toporem krzyżackim.... |
|
|
|
|
Milek [Usunięty]
|
Wysłany: Nie 16 Lis, 2008 09:55
|
|
|
Krucyfiks z końca XIVw z kościoła ewangelickiego z Morąga.
źródło: http://www.fotomarburg.de/
evang.jpg
|
|
Plik ściągnięto 18592 raz(y) 69,24 KB |
holz.jpg
|
|
Plik ściągnięto 18592 raz(y) 69,88 KB |
holz1.jpg
|
|
Plik ściągnięto 18592 raz(y) 65,24 KB |
|
|
|
|
|
Milek [Usunięty]
|
Wysłany: Pon 01 Gru, 2008 17:06
|
|
|
Wnętrze kościoła z 1917r. Organy, ołtarz z Allegro
Morąg Mohrungen 1917 1.jpg
|
|
Plik ściągnięto 18568 raz(y) 44,82 KB |
Morąg Mohrungen 1917.jpg
|
|
Plik ściągnięto 18568 raz(y) 42,82 KB |
|
|
|
|
|
kuleciak
|
Wysłany: Nie 07 Gru, 2008 17:43 Próba naukowego podejścia
|
|
|
Witam!
Mam zamiar napisać pracę o początkach tej parafii za czasów zakonu krzyżackiego. Jestem na etapie kompletowania źródeł. Jeżeli ktoś ma jakieś pytania (również co do współczesności), służę aktualnymi informacjami.
Pozdrawiam. |
|
|
|
|
Aida
Homeisterynn
Pomogła: 7 razy
|
Wysłany: Nie 07 Gru, 2008 18:59
|
|
|
kuleciak: gdybyś znalazł wzmianki dotyczące zamku krzyżackiego w Morągu przy okazji szukania danych, proszę o wypis. |
_________________ z wiatrem ale pod prąd!
Ludzka praca naprawia skutki ludzkich błędów.
|
|
|
|
|
Anrep
Pomógł: 5 razy
|
Wysłany: Nie 07 Gru, 2008 20:29 Re: Próba naukowego podejścia
|
|
|
kuleciak napisał/a: | Witam!
Mam zamiar napisać pracę o początkach tej parafii za czasów zakonu krzyżackiego. Jestem na etapie kompletowania źródeł. Jeżeli ktoś ma jakieś pytania (również co do współczesności), służę aktualnymi informacjami.
Pozdrawiam. |
Wątków ciekawych jest sporo np. sprawa podziemi- na ile są zbadane lub kwestia muzeum działającego w kościele.
Pozdrawiam |
_________________ Poszukuję informacji o dawnym powiecie Morąg |
|
|
|
|
kuleciak
|
Wysłany: Wto 09 Gru, 2008 01:11
|
|
|
Aida napisał/a: | kuleciak: gdybyś znalazł wzmianki dotyczące zamku krzyżackiego w Morągu przy okazji szukania danych, proszę o wypis. |
Z tego, co dzisiaj chyba powszechnie wiadomo, zamek istniał na pewno długo przed kolacją miasta, a nawet przed bydową kościoła. Nie wiem do końca, na ile pewną może być data 1240 jako rok, w którym istniał zamek. Jeżeli na coś natrafię - dam znać natychmiast. :D |
|
|
|
|
kuleciak
|
Wysłany: Wto 09 Gru, 2008 01:19 Re: Próba naukowego podejścia
|
|
|
Pozdrawiam.[/quote]
Wątków ciekawych jest sporo np. sprawa podziemi- na ile są zbadane lub kwestia muzeum działającego w kościele.[/quote]
Oczywiście, że wątków jest bardzo wiele.
Co do podziemi: nie miałem (jeszcze) przyjemności być w podziemiach kościoła. Mam nadzieję, że kiedyś to nastąpi. Oczywiście, kiedyś istniało i działało ogrzewanie, w posadzce były umieszczone kraty, przez które było widać część kotłowni. Po położeniu nowej posadzki kraty zostały przykryta. Ogrzewania w kościele nie było już wtedy od jakichś ok. 10 lat, jeżeli się nie mylę.
Moje informacje zapewne nie są odkrywcze. :) Myślę, że w obecnych realiach nie bardzo możliwe jest zbadanie podziemi, jakkolwiek w teorii nie sprawiałoby, jak sądzę, kłopotów.
Co do tego, czego tam można się spodziewać - z informacji, które mam, nie wynika, żeby można było doszukiwać się tam super rewelacji. Jednak to są moje przypuszczenia na podstawie historii miasta i kościoła.
Jak już napisałem, moje informacje zapewne nie są odkrywcze. Co Wy już wiecie o podziemiach? Pytam, żeby nie pisać oczywistości i aby się nie powtarzać. |
Ostatnio zmieniony przez kuleciak Wto 09 Gru, 2008 01:22, w całości zmieniany 1 raz |
|
|
|
|
kuleciak
|
Wysłany: Wto 09 Gru, 2008 01:21
|
|
|
A tak w ogóle, to wydaje mi się, że post jest nie zbyt precyzyjny, ponieważ kościół ten był zbudowany jako katolicki, później stał się protestancki, a od 1945 powrócił w ręce Katolików. |
|
|
|
|
marti
Pomógł: 2 razy
|
Wysłany: Czw 08 Sty, 2009 20:19
|
|
|
Ja w zasadzie nie o samym kosciele lecz o kamiennej tablicy która wmurowana jest w mur obronny przy kosciele. Dzisiaj napisy juz są bardzo , bardzo niewyraźne albo ja mam juz coś z oczami bo udało mi sie odszyfrować tylko w srodkowej czesci napis Mohrungen.
1.JPG
|
|
Plik ściągnięto 18175 raz(y) 81,9 KB |
2.JPG
|
|
Plik ściągnięto 18175 raz(y) 86,44 KB |
3.JPG
|
|
Plik ściągnięto 18175 raz(y) 96,46 KB |
4.JPG
|
|
Plik ściągnięto 18175 raz(y) 99,16 KB |
|
|
|
|
|
Andrew
Pomógł: 4 razy
|
Wysłany: Czw 08 Sty, 2009 21:01 Re: Morąg dzisiaj
|
|
|
Gdańszczanka napisał/a: | Akurat sprzątano kościół, więc był otwarty... te "garnki w ścianie" nad krucyfiksem mnie od dawna tam ciągnęły, aż je w końcu "ustrzeliłam" |
Wybacz ale nie widzę zadnych garnków - jak kolwiek kołacze mi się po głowie mgliste wspomnienie ze kiedyś widziałem w kościele w jakiejś wnęce na ścianie dzban - czy to mozna jakoś powiązać? |
|
|
|
|
|
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach Nie możesz załączać plików na tym forum Możesz ściągać załączniki na tym forum
|
Dodaj temat do Ulubionych Wersja do druku
|
|