Marienburg.pl

Kösternitz · Mistrz **Pomógł:** 1 raz

Historia - źródło Wikipedia

1885-1899
Pierwsza linia kolejowa dotarła do Kościerzyny w 1885 roku. Była to rozebrana już linia kolejowa nr 233 Pszczółki - Kościerzyna, stanowiąca część sieci kolei wschodnich. Linia Pszczółki - Kościerzyna umożliwiała dotarcie do linii Gdańsk - Tczew. Najprawdopodobniej w tym samym roku powstała parowozownia. Nie ma żadnych dokumentów na potwierdzenie tej tezy, lecz pruskie koleje na stacjach końcowych zazwyczaj umieszczały niewielkie parowozownie.
Planowano również budowę linii Kościerzyna - Bytów, by połączyć te linie i stworzyć skrót z miast północno-zachodniej części obecnego woj. pomorskiego do Tczewa, Malborka i Olsztyna, jednak tej inwestycji wówczas nie zrealizowano.

1900-1930
15 lat później, w roku 1900, zbudowano linie do Lipusza, a po roku przedłużono ją do Chojnic. W tym samym roku, po wybudowaniu linii do Kartuz (przez Sikorzyno), Kościerzyna stała się węzłem kolejowym. Linia do Kartuz umożliwiała również dotarcie do Gdańska (przez linię Kartuzy-Stara Piła-Gdańsk Wrzeszcz). W 1901 roku ukończono budowę linii Lipusz - Bytów, dzięki czemu Kościerzyna zyskała bezpośrednie połączenie z północno-zachodnią częścią regionu.
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę podjęto decyzje o budowie magistrali węglowej (fragment dzisiejszej linii kolejowej nr 201). W 1920 roku w Kościerzynie powiększono parowozownie, która miała nie tylko obsługiwać ruch lokalny ale też planowaną magistralę. W tym samym roku ze względu na to, że granica polsko - niemiecka przecięła linię Lipusz - Bytów i rozebrano tory pomiędzy Lipuszem a Rogiem, Kościerzyna straciła połączenie z Bytowem. W 1928 roku zbudowano linię do Bąka, a dwa lata później, w 1930 r., Kościerzyna zyskała połączenie z Bydgoszczą. W 1930 zdecydowano się także zamknąć i rozebrać fragment linii do Kartuz, na odcinku Kościerzyna-Gołubie Kaszubskie, gdyż równolegle do niego był już gotowy odcinek magistrali węglowej o znacznie lepszych parametrach technicznych. Z pozostałej części linii powstała linia nr 214.

1939-1945
Zaraz po wybuchu wojny i likwidacji granicy zabrano się za odbudowę linii do Bytowa.
Według rozkładu jazdy z 1941 roku do Kościerzyny jeździły 4 pary pociągów osobowych w stronę Kartuz (Gdańska) i 3 w stronę Czerska w tym jeden do Bydgoszczy (obecnie do Czerska jest tylko jedna para, a do Bydgoszczy nie ma wcale), co świadczy o tym że na stacji w Lipuszu następowała przesiadka. 8 marca 1945 roku do Kościerzyny wkroczyła Armia Czerwona, a stacja przeszła w ręce polskie. Zarówno stacja jak i szlaki nie były mocno zniszczone w wyniku działań wojennych, przez co bardzo szybko wznowiono ruch pociągów.

1945-1990
Pod drugiej wojnie światowej przez dworzec w Kościerzynie przetoczyła się wielka fala migracyjna. Ludność z okolicznych wiosek przeprowadzała się na Wybrzeże, głównie do Gdyni. Przez Kościerzynę przejeżdżało też dużo pociągów towarowych, obsługujących porty (Linia pomiędzy Gdańskiem a Tczewem była w gorszym stanie).
W latach 60. stacja w Kościerzynie zaczęła się szybko rozwijać. Wg rozkładu jazdy z 1964-65 przez Kościerzynę jeździło 6 par pociągów do/z Gdyni, 4 do/z Bydgoszczy, 5 par do/z Chojnic, 3 do/z Pszczółek 3 pary przez Bąk do/z Czerska, 2 pary do/z Bytowa, jedna do/z Starogardu przez Skarszewy[8]. Natomiast wg rozkładu jazdy z 1966-67 przez Kościerzynę jeździło 13 par pociągów do/z Gdyni, 6 do/z Bydgoszczy, 5 par do/z Chojnic, 4 pary do/z Bytowa, 4 do/z Pszczółek 3 pary przez Bąk do/z Czerska. Jedna do/z Starogardu przez Skarszewy.
W roku 1969 ukończono elektryfikację linii Warszawa - Gdynia, co spowodowało, że większość przewozów towarowych nie odbywało się przez Kościerzynę. Przewozy pasażerskie, zarówno lokalne, jak i dalekobieżne, nie zostały jednak zmniejszone.
Szczyt rozwoju nastąpił w latach 70., kiedy to bana, jak potocznie mówiono o pociągu do Gdyni kursowała kilka razy dziennie, ciągnąc czteroczłonową bipę, a często doczepiano do niej dodatkowe wagony. Do tego dochodziły pociągi nocne oraz pośpieszne. Wtedy to do Kościerzyny można było dojechać bezpośrednio z Łodzi, Kielc i Wrocławia. W 1977 lokomotywownia Kościerzyna straciła na znaczeniu, gdyż obsługę lokomotyw w pociągach dalekobieżnych przejęły Gdynia i Bydgoszcz. Kościerska lokomotywownia obsługiwała wówczas tylko pociągi lokalne.
W latach 80. zaczęto likwidować połączenia dalekobieżne, gdyż bardziej ekonomiczne stało się prowadzenie takich składów zelektryfikowanymi odcinkami. Jednakże w rozkładzie z 1988/89 poza połączeniami lokalnymi, znajdowało się letnie połączenie pośpieszne z wagonami z Wrocławia, mające w składzie nawet 1 klasę.

Lata 90. XX w. i początek XXI w.
Po upadku PRL zlikwidowano połączenia dalekobieżne przez Kościerzynę, co było spowodowane w znacznym stopniu brakiem elektryfikacji. W rozkładzie z 1990 roku pojawiała się ostania przed 19-letnią przerwą para pociągów pośpiesznych w Kościerzynie relacji Gdynia-Wrocław-Gdynia, kursująca tylko podczas wakacji letnich.
W roku 1992 na terenie parowozowni powstał skansen, gdyż w dobie lokomotyw spalinowych istnienie takich małych parowozowni było niepotrzebne. W tym samym roku pojawiły się pierwsze spalinowe zespoły trakcyjne w Kościerzynie, były to dwuwagonowe pojazdy serii SA101 (001,002,003). Jednakże okazały się zbyt małe jak na tą trasę (jeszcze do niedawna jeździła bardzo pojemna Bipa), dodatkowo szynobusy były dość awaryjne ("choroby wieku dziecięcego"). Pojazdy te wkrótce trafiły na mniej obłożone potokiem podróżnych połączenia (tj. do Czerska i Chojnic). W maju 1993 zawieszono ruch na trasie Kościerzyna-Lipusz-Bytów (ruch Bytów-Słupsk został zawieszony wcześniej). W 1994 roku z powodu niskiej frekwencji, co wydaje się być nieprawdopodobne zważywszy że w rozkładzie z 93 występują tu, aż 4 pary pociągów, oraz słabego stanu torowiska zamknięto dla ruchu pasażerskiego linię nr 233, a po kilku miesiącach ustał także ruch towarowy, co w następstwie doprowadziło do rozebrania linii (obecnie planuje się na nasypie zrobić ścieżki rowerowe). W 1994 roku wprowadzono nowe SZT na linii Gdynia - Kościerzyna były to pojazdy z serii SA102, jednakże i one nie były długo stosowane na tej trasie, najpierw obsługiwały połączenia mniej uczęszczane przez podróżnych, wkrótce jeden poszedł do obsługi linii Chojnice - Tczew, drugi coraz częściej jeździł na trasie Gdynia-Hel. W 2001 roku podczas powodzi w Gdańsku przez Kościerzynę jeździły nawet pociągi Intercity, gdyż przez kilkanaście dni linia przez Gdańsk była nieprzejezdna, jednakże był to tylko objazd, a nie planowa komunikacja. W 2004 roku zawieszono na krótko ruch na linii Chojnice-Kościerzyna, lecz ze względu na protesty mieszkańców ruch wznowiono po półtorej miesiąca. Dwa razy zawieszony był ruch pomiędzy Kościerzyną, a Czerskiem (najprawdopodobniej związane było to tylko z remontem mostu na kanale Wdy). W tym czasie kursowała autobusowa komunikacja zastępcza.
W 2009 po dziewiętnastoletniej przerwie przez Kościerzynę będzie kursowała para pociągów pospiesznych relacji Katowice - Łeba/He.

Plany na przyszłość
Plany Ministerstwa Infrastruktury dotyczące remontu i modernizacji linii 201 przewidują modernizację tej linii (w tym stacji w Kościerzynie). Według planów przez Kościerzynę mają jeździć po 2020 pociągi IC Gdynia (Trójmiasto) - Poznań oraz większość pociągów towarowych z portów w głąb kraju.
Kolejnym projektem jest rozbudowa SKM w Trójmieście, aby poprzez linie 201 pociągi SKM dojeżdżały do Kościerzyny .

Linie kolejowe
Kościerzyna jest węzłem kolejowym, w którym krzyżują się następujące linie: 201 (Nowa Wieś Wielka (Bydgoszcz) - Gdynia Port), 211 Chojnice - Kościerzyna, a kiedyś odchodziła jeszcze linia nr 233 do Pszczółek oraz rozebrana jeszcze w latach 30. linia Kościerzyna - Kartuzy (obecnie północny odcinek od Somonina do Kartuz, to linia kolejowa nr 214).
Wszystkie linie są normalnotorowe i niezelektryfikowane.

Pociągii
Z Kościerzyny odjeżdża 7 par pociągów do Gdyni, obsługiwanych przez szynobusy lub SU42/SM42/SU46 + 3x120A/Bipa. Z pociągami z/do Gdyni skomunikowane są pociągi z/do Chojnic (obsługiwane przez szynobusy) i z/do Wierzchucina (obsługiwane przez SA102).
W obecnym rozkładzie jazdy przez Kościerzynę będzie przejeżdżać jedna para pociągów pospiesznych relacji Katowice - Łeba/Hel].

Pociągi towarowe - przez Kościerzynę przejeżdżają również pociągi towarowe ciągnięte najczęściej przez lokomotywy ST44 lub SM42, czasem pojawiają się SU45, SU46 . Czasami przyjeżdżają lokomotywy prywatnych przewoźników. Między innymi skład TEM2 + specjalna platforma + wagon obsługi + TEM2, którym codziennie przewozi się po jednym generatorze z zakładów Alston we Wrocławiu do portu w Gdyni. Wcześniej skład ten był ciągnięty przez ST44. Skład ten ze względu na przekroczoną skrajnię porusza się tylko w dzień z prędkością 30km/h.

Budynek dworca
Budynek stacji jest dwupiętrowy, zbudowany w stylu realizmu międzywojennego, więc został najprawdopodobniej przebudowany w latach dwudziestych, o czym świadczy brak detali i ozdób (porównaj dworzec Gdańsk Główny, lub w Czersku). Jednakże powstał zanim do Kościerzyny dotarła Magistrala Węglowa, gdyż wtedy miałby styl Magistrali Węglowej (jak np. Gdynia Wielki Kack). Dworzec użytkowany zgodnie z przeznaczeniem. W budynku znajduje się poczekalnia, kasa (obecnie jedna jest nieczynna), sklep, a pomieszczenie, w którym kiedyś znajdowała się restauracja, wynajmowane jest przez szkołę nauki jazdy. Budynek poczekalni czynny jest od 3.30 (15 minut przed pierwszym pociągiem) do 20.00 (po odjeździe ostatniego pociągu), w praktyce jednak, w przypadku, kiedy ostatni pociąg (do Chojnic) ma spóźnienie poczekalnia otwarta jest aż do odjazdu. W niewielkim budynku wolnostojącym na prawo od budynku dworca (patrząc od strony peronów) znajduje się toaleta.

Perony
Stacja Kościerzyna posiada dwa perony wyspowe z 4 krawędziami. Perony są niezadaszone. Przejście na perony znajduje się na poziomie szyn, jednakże przejście jest zabezpieczone rogatkami sterowanymi przez dyżurnego ruchu.

Pozostałe budynki
W obrębie stacji znajduje się nastawnie: dysponująca Kc i wykonawcza Kc1[19]. Na stacji w Kościerzynie znajdują się semafory kształtowe oraz jeden dwukomorowy świetlny. Niedaleko od stacji znajdowały się tory odstawcze, na których kiedyś stacjonowały lokomotywy. Na stacji jest również magazyn oraz ładownia, na której najczęściej pojawiają się składy z węglem.

Skansen Parowozownia Kościerzyna.
Obok stacji, na terenie dawnej lokomotywowni znajduje się skansen kolejowy, w którym znajdują się m.in.: SP47-001 (jedyny zachowany egzemplarz), Ok1, SR61 (jeden z dwóch skonstruowanych takich pojazdów) oraz EW90-12 (jedyny zachowany pojazd z SKM w Trójmieście pochodzenia Berlińskiego). Za płotem (od strony dworca) znajduje się kilka niszczejących parowozów, m.in. Ty2 oraz SN61. Ze skansenu organizacyjne są w wakacyjne przejazdy retro, np. Costerina.

Droga do dworca.jpg

Plik ściągnięto 15500 raz(y) 76,31 KB

Budynek dworca od strony północnej.jpg

Plik ściągnięto 15500 raz(y) 71,61 KB

Budynek dworca od strony placu.jpg

Plik ściągnięto 15500 raz(y) 87,71 KB

Budynek dworca od strony peronów.jpg

Plik ściągnięto 15500 raz(y) 83,23 KB

Plac dworcowy od strony południowej.jpg

Plik ściągnięto 15500 raz(y) 78,58 KB

Kösternitz · Mistrz **Pomógł:** 1 raz

Pozostałe widoki.

Widok na teren stacji od strony północnej.jpg

Plik ściągnięto 15491 raz(y) 92,49 KB

Wyjście z peronów.jpg

Plik ściągnięto 15491 raz(y) 86,76 KB

Widok na magazyn i perony od strony południowej.jpg

Plik ściągnięto 15491 raz(y) 97,59 KB

Wejście na perony.jpg

Plik ściągnięto 15491 raz(y) 87,37 KB

Lokomotywa SU-42 i pociąg na peronie.jpg

Plik ściągnięto 15491 raz(y) 113,33 KB

Kösternitz · Mistrz **Pomógł:** 1 raz

Jeszcze kilka zdjęć.

Wiata.jpg

Plik ściągnięto 15480 raz(y) 84,38 KB

Magazyn kolejowy od strony placu.jpg

Plik ściągnięto 15480 raz(y) 65,8 KB

Wyjazd w kierunku Gdyni.jpg

Plik ściągnięto 15480 raz(y) 93,01 KB

Wyjazd w kierunku Gdyni i wiadukt.jpg

Plik ściągnięto 15480 raz(y) 89,37 KB

Wieża wodna od strony północnej.jpg

Plik ściągnięto 15480 raz(y) 64,13 KB

Kösternitz · Mistrz **Pomógł:** 1 raz

Końcowe widoki.

Nastawnia od strony Gdyni.jpg

Plik ściągnięto 15472 raz(y) 78,34 KB

Peron i wyjazd w kierunku Bydgoszczy.jpg

Plik ściągnięto 15472 raz(y) 87,68 KB

lukazs

Milek

W takim razie Wikipedia, bo z niej pochodzi źródło podaje fałszywe informacje, kto ją redagował ?
Zresztą, jest możliwość poprawienia.

feyg · **Pomógł:** 1 raz