Marienburg.pl

Orselen

A tak było 13 grudnia 1981 w Kwidzynie :czytaj:

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

Spotkanie z mieszkańcem powiatu sztumskiego Leszkiem Koszytkowskim, działaczem Solidarności,zarówno w okresie legalnym jak i w podziemiu, internowanym w stanie wojennym, odbędzie się 13 grudnia 2013 w Auli ogólniaka w Sztumie o godzinie 17.00.

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

Dla Pana Leszka zamiast odznaczenia...
Sentymentalna Panna S - JKK
www.youtube.com/watch?v=tee3DPp3pPk‎

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

GABLOTA
Stan wojenny. Listopad ,może grudzień 1982. Dochodzi godzina 22.
Już nie pamiętam czy była jeszcze godzina milicyjna. Idziemy z kolegą na Plac Wolności. Na ulicy Mickiewicza ni samochodu, ni żywego ducha. Słuchać tylko nasze kroki. Na chodniku i ulicy ubity śnieg, biało i ślisko. Mijamy „Zantyr”. Nagle w oddali pojawiają się światła samochodu, który wyjeżdża z dawnego Rynku. Po chwili już wiemy, że to milicyjna „suka” („Nysa”). Pada krótkie stwierdzenie –„Gliny”. Bez słów wiemy, że za chwilę może być nieciekawie. Trochę z duszą na ramieniu idziemy jednak dalej. Milczymy. Samochód jedzie bardzo wolno. Toczy się z minimalną prędkością. Czas mija bardzo wolno. Sekunda jest bardzo długa. Zbliżają się jednak nieuchronnie. Patrzymy pod nogi, żeby ich nie sprowokować wzrokiem. Koło reklamowej gabloty kina „Powiśle” niechybnie dojdzie do spotkania. Są już blisko, zrównują się z nami. Kątem oka widzę tylko koła i odsuwane drzwi .Nie wiem nawet ilu ich jest. Zapewne obserwują nas uważnie. Mijają nas. Bez słowa. Nie zatrzymują się…
Nie wiem czy to nasze spokojne zachowanie i to, że nic nie nieśliśmy wpłynęło na to, że zostaliśmy uznani za niezagrażających ustrojowi. A może zdecydowało te parę minut przed 22. A może stromy, śliski podjazd uniemożliwiał im interwencję. Może stan techniczny pojazdu wykluczał taki manewr. Jak mawiał znajomy, który w tym czasie był kierowcą czołgu – „Nam nie trzeba Bundeswehry, nam wystarczy minus cztery…” A może długie, czarne milicyjno-zomowskie buty, które nosił kolega sprawiły, że zostaliśmy uznani za swoich. A może…
Po kilkudziesięciu minutach wracamy. Dochodzimy do gabloty. Nagle z tyłu zatrzymuje nas zdecydowany głos – Stać ! Co tu robicie? Odwracamy gwałtownie głowy. Z ciemnej ulicy zza „Sztumianki” wyłania się milicjant. W wyjściowej niebieskiej czapce, czarnej długiej kurtce i czarnym neseserem z białymi okuciami w ręku. To on chociaż był sam zachował czujność rewolucyjną. Zdecydowanie zmierza w naszym kierunku powtarzając pytanie – Co tu robicie? Zawracamy i idziemy mu naprzeciw. Naraz w odległości kilkunastu metrów zatrzymuje się. Zachowuje też czujność operacyjną. Broń ma zapewne pod kurtką i obawia się żeby nie został obezwładniony. My też zatrzymujemy się. Rozpoczyna się przesłuchanie. Wyjaśniamy spokojnie skąd wracamy. Padają pytania o nazwiska i nasze adresy. Dokumentów nie chce, musielibyśmy się znaleźć blisko niego. Dobrze wyszkolony. Szczególnie moja osoba wzbudza jego zainteresowanie. Zadaje mi dodatkowe pytania. Pyta o osoby, których nie znam. Przesłuchanie wypada jednak dla nas pomyślnie. Odwraca się i przecinając na skos ulicę Mickiewicza, rzuca jeszcze – Natychmiast wracać do miejsca zamieszkania. Nie łazić po nocy… Wywołuje to uśmiech na naszych twarzach.
Zawracamy i za chwilę znowu jesteśmy koło gabloty z filmowymi zdjęciami. Tym razem mijamy ją jednak spokojnie. Wiadomo do trzech razy sztuka…

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

ŁAPANKA
Wracamy w grupie kolegów z Teatru Wybrzeże, około godziny 20 może 21. Ulice są słabo oświetlone, tak jak cała Gdańska Starówka. Zajęci jesteśmy rozmową i zauważamy dopiero w połowie przejścia dla pieszych, gdy przechodnie z naprzeciwka ruszyli, że tam są zomowcy. W Gdańsku wówczas mówili na nich „pawiany z Borneo”. Tu obok kościoła św. Katarzyny często się kręcili. Powodem było sąsiedztwo twierdzy Solidarności i podziemia jakim był kościół i plebania parafii św. Brygidy, gdzie proboszczem był ksiądz Henryk Jankowski. Rozmowa milknie i idąc obserwujemy jak jeden z milicjantów wyraźnie zmierza żeby zablokować nam drogę na chodniku. Zdecydowanym głosem mówi – Stać. Dokumenty. Co tu robicie? Groźnie i nieprzyjaźnie na nas patrzy. Sięgamy po legitymacje. Któryś z kolegów podając ją wyjaśnia , że wracamy z teatru. Nagle twarz zomowca się rozjaśnia i uradowany prawie krzyczy – Chłopaki jesteście ze Sztumu ! Ja jestem spod Dzierzgonia. Co tu robicie, w teatrze byliście… Nie sprawdza już pozostałych dokumentów. Koledzy wdają się z nim w rozmowę…
Przy sąsiednich pasach stoi druga para zomowców a obok mnie około dwudziestoletnia dziewczyna w płaszczu zatrzymana przez kompana naszego ziomka. Trzyma on w ręku jej dowód a drugą ręką przeszukuje jej dużą torebkę. Zapewne szuka bibuły, ale nic nie znajduje. Nie przejmuje się tym jednak. Czyta z dowodu gdzie ona mieszka i każe jej śpiewać. Dziewczyna milczy. Zomowiec zachęca i podsuwa jej mikrofon krótkofalówki. Mówi żeby śpiewała piosenkę bo koledzy na komendzie się nudzą. Dziewczyna odmawia , chociaż doskonale wie, że taka odmowa może skończyć się dla niej tragicznie a za nimi niezależnie co zrobią stanie cały aparat państwa. Może mogłaby potraktować to jako flirt i obrócić to wszystko w żart. Nie chce jednak dać satysfakcji funkcjonariuszowi znienawidzonej formacji. Nieśmiało prosi żeby oddał jej dowód…
Ponieważ spieszymy się na pociąg, koledzy żegnają się z „naszym” zomowcem.
Jesteśmy wolni…
Dziewczyna zostaje w ich łapach…

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

POCHÓD
Jak zwykle 1 maja rano stoimy na schodach przed ogólniakiem, chociaż zbiórka odbywa się na dole na boisku do piłki ręcznej. Sprawdzana jest tam w grupach klasowych obecność. Nieobecnym na pochodzie grożono obniżeniem sprawowania. My jednak unikamy tego miejsca ponieważ wciskano tam szturmówki. Wystarczy że pojawimy się na pochodzie i tak będziemy zauważeni. Wyłamał się tylko Andrzej, który poszedł do swojej klasy. Tym razem mamy jednak pecha. Z szkoły wyszedł nauczyciel, członek PZPR z resztką flag. Mijając nas na schodach, zwrócił się do mnie po nazwisku żebym wziął szturmówkę. Odparłem, że nic nie biorę. Nie przejął się odmową, tylko oparł jedną o mnie a drugą o kolegę i zszedł na dół. Mariusz zdenerwowany krzyczy, że niczego nie będzie niósł i odsuwa się od flagi. Szturmówka przewraca się i leży na schodach. Sytuacja robi się nieciekawa, jak wyjdzie ze szkoły ktoś z dyrekcji będzie awantura. Jacek żeby rozładować sytuację mówi, że będziemy je nieść na zmianę i bierze tą opartą o mnie. Mariusz ociągając się podnosi zrezygnowany swoją. Wraca wówczas do nas Andrzej wywołując salwę naszego śmiechu. W dłoni dzierży czerwoną flagę. Próbuje się ogryźć, że my też mamy ale robi to bez przekonania. Wiadomo biało-czerwona to jeszcze pół biedy a czerwona to wstyd. Tak to już jest jak się chodzi na zbiórkę a wcześniej żeby pojechać na MOP do Czechosłowacji zapisuje się do ZSMP…
Idziemy sami na stadion koło dworca PKS gdzie zbiera się cały pochód. Głównie młodzież szkolna, chociaż też są dorośli z zakładów pracy. My jak zwykle zajmujemy bezpieczne tyły, ale nie na samym końcu bo tam kręcą się nauczyciele. Możemy tam spokojnie rozmawiać ponieważ pochód nas zupełnie nie interesuje, podobnie chyba uważa tak większość jego uczestników. Wysłuchujemy tylko na początku hymn państwowy z uwagi na szacunek do niego. Ktoś co roku potem przemawiał z trybuny dla kibiców. Nigdy nie wiedzieliśmy kto to był i co mówił, nie słuchaliśmy tego. Nagłośnienie było zresztą zawsze słabe i głos nie docierał do nas na koniec. Rozmawiając czekamy tylko na jedno, żeby w końcu pochód się zaczął. Nareszcie ruszają grupy najbliżej bramy, a w końcu przychodzi czas na nas. Po paru minutach maszerujemy już ulicą Reja. Tuż przed ulicą Mickiewicza Jacek podaje mi szturmówkę i mówi że moja kolej. Cwaniak niósł ją gdy nikogo nie było a teraz w centrum muszę sam ją dźwigać. Ale przynajmniej wyręczył mnie przez część drogi. Na ulicy Mickiewicza działa nagłośnienie, z głośników płynie komentarz kto mija teraz trybunę honorową.( Pod koniec kwietnia zawsze przeprowadzano próbę nagłośnienia ale wtedy puszczali muzyczkę. Był to sygnał dla miasteczka , że zbliża się 1 maja. W kioskach „Ruchu” pojawiały się też wtedy papierowe chorągiewki i balony dla dzieci.) Przed Domem Partii (siedziba powiatowej PZPR i biblioteki miejskiej) znajduje się owa trybuna honorowa z towarzyszkami i towarzyszami, którą właśnie mijamy. Kto tam był nigdy nie wiedzieliśmy, zupełnie nas to nie interesowało. Po jej minięciu zaczynają się schody ponieważ mieszkają dalej moi znajomi. Jak zobaczą mnie z szturmówką będzie temat do żartów. Z niepokojem spoglądam w lewo ale na szczęście w oknach i przed domem nikogo nie ma. Pewnie też są na pochodzie…
Dalej już z górki, po chwili mijamy dawną siedzibę sztumskiej „Solidarności”. Zdelegalizowana przez władze działała w podziemiu, chociaż nie w Sztumie. Pochód idzie wolno i po paru minutach jesteśmy na Placu Wolności. Mijamy przystanek PKS i za kościółkiem wszyscy się rozchodzą w milczeniu. Tutaj nikt nikomu nie dziękuje. Zawsze mnie dziwiło takie zakończenie pochodu. Był to bowiem marsz jakby bez celu…
Chociaż jednak tu zaczynają się atrakcje. Można kupić wprost z ciężarowego samochodu z paki pod plandeką piwo i bułki oraz kawałek kiełbasy bez kartek… Dla dzieci też prosto z samochodu można nabyć oranżadę oraz lody calypso z drewnianym patyczkiem do ręki. Nieraz można było też tak nabyć dziecięce i młodzieżowe rowery a raz hitem były niedostępne w sklepach szklanki…
My udajemy się pod narożną księgarnię gdzie na wystawionych na chodnik stolikach są do kupienia ciekawsze i bardziej poszukiwane książki schowane na ten dzień pod ladą… W komunie zawsze wszystkiego brakowało.
Tym razem mimo tak licznych atrakcji przygotowanych przez towarzyszy my jednak nic nie kupujemy. Mamy te nieszczęsne szturmówki i musimy się ich pozbyć. Trzeba je odnieść do szkoły ale przecież nie będziemy szli przez miasto, trochę wstyd. Dlatego też wybieramy drogę nad jeziorem Zajezierskim. Tutaj na bulwarze chociaż dzień jest słoneczny wieje dość silny wiatr, który w mieście nie był tak odczuwalny. Flagi same się rozwijają, pojawiają się okrzyki „Precz z komuną”, „Niech żyje Solidarność”, któryś z kolegów zaczyna śpiewać piosenkę „Nie chcemy komuny, nie chcemy i już, nie chcemy ni sierpa ni młota…” którą podchwytujemy. Rekompensujemy sobie straty moralne za te szturmówki, które teraz nagle są wyrywane sobie z rąk, nawet ta czerwona… Nad jeziorem nikogo prawie nie ma, dlatego nasz kadrowy kontrpochód może przebiegać spokojnie. I tak trochę poważnie a trochę wygłupiając się dochodzimy na koniec bulwaru. Tu zwijamy flagi i dalej schodami udajemy się na skrzyżowanie ulic Mickiewicza-Sienkiewicza- Reja. Tą ostatnią wracamy do ogólniaka. Za drzwiami spotykamy woźnego, który chyba widział nas z mieszkania i dlatego pojawił się na korytarzu. Dajemy mu te nasze nieszczęsne szturmówki. Nie ma jeszcze południa a jesteśmy już wolni. Co by tu zrobić z resztą dnia? Może by tak jeszcze pojechać na zadymę do Gdańska…

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

ŚWIĘTO

Podczas powrotu 11 XI 1982 r. z liceum spotykamy Darka. Wyraźnie podekscytowany pyta - „Wiecie?” Kiwamy głowami twierdząco. Dodając, że dowiedzieliśmy się w szkole. „Trzeba to uczcić, idę na skarpę po piwo.” Szelmowski uśmiech gości na jego twarzy.
W radiu cały czas nadają poważną muzykę…
Po kwadransie jest już piwo i gitara. Lecą śpiewane przeboje - „Nie chcemy komuny”, „Jak mawiał wódz nasz Stalin”, „Nad kołchozem czarne chmury wiszą”…
Święto…
Trzy dni później tj. 14 XI 1982 r. Arłamów opuszcza pewien Kapral z którym wiązaliśmy wówczas nasze nadzieje…
4 VI 1992 nadzieje te ostatecznie prysły, okazało się, że to Bolek…

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

LENIN W PAŹDZIERNIKU
Rewolucja która według kalendarza juliańskiego wybuchła w październiku obchodzona była według kalendarza gregoriańskiego 7 listopada. Niezależnie do tych zawiłości była nazywana październikową. Lubiliśmy to święto... Nie ze względu na okolicznościowe apele poświęcone początkowi komunizmu, chociaż przypadkiem można było się tam też czegoś ciekawego dowiedzieć. Może na jednym z takich apeli usłyszałem o „bohaterskich funkcjonariuszach MO i UB z Tulic i Zielenic” oraz „reakcyjnej bandzie Łupaszki”. O Panu Majorze słyszałem już w dzieciństwie dlatego tak zapamiętałem te określenia. Chociaż na apelach zajmowaliśmy bezpieczne tyły pod oknem i czas spędzaliśmy na rozmowach, nie interesując się częścią artystyczną i przemowami dyrekcji. A może był to apel z innej okazji – 12 października lub 9 maja…
Lubiliśmy to komunistyczne święto ponieważ każdego roku wtedy cała szkoła szła do kina na film. Zawsze przepadło dwie lub trzy lekcje, dlatego tak na nie czekaliśmy… Minusem było wprawdzie, że nieraz trzeba było pisać recenzję filmu ale ostatecznie można było to przeboleć. W listopadzie był bowiem w kinach miesiąc kina radzieckiego i taki film zawsze oglądaliśmy. Na inne filmy szkoła chodziła rzadko, ale na radziecki w listopadzie zawsze…
Filmy sowieckie gdy były wojenne lub o rewolucji to jeszcze można było obejrzeć, ale jeżeli obyczajowe to już katastrofa. Mimo tej prawidłowości chodziliśmy na filmy obyczajowe. Jeden z nich pomimo tego zapamiętałem. Opowiadał on o przestępcy, który chciał zerwać ze swoim dotychczasowym życiem i zaszył się w kołchozie. Tam jednak odnajdują go koledzy i historia kończy się tragicznie. Najbardziej utkwiło mi jednak w pamięci kołchozowe pole pełne dużych kamieni po których bohater siał zboże. Siewnik skakał po nich… Mimowolnie można było zobaczyć prawdziwy obraz sowieckiego kołchozu. Cenzura to przepuściła…
W ZSRR brakowało żywności, musieli ją sprowadzać również z Polski. Nie przeszkadzał temu fakt, że u nas cukier był na karetki od 1976, a w stanie wojennym to wszystko było na kartki (czekolada, kasza, mąka, cukier, masło, buty, papierosy, wódka). Mięso na kartki było zaś do 1989 roku… Ale czy można się było dziwić tym sowieckim niedostatkom jeżeli magazynami były kościoły i cerkwie dopóki nieremontowane dachy się nie zawaliły. Potem pozostawała pryzma ze zbożem na polu. Co porosło i zgniło na zewnątrz to nieważne, trochę w środku się uchowało… Ziemniaki bywało, że kopano już następnej nocy po posadzeniu. Ale wcale nie dlatego, że taka szybka była wegetacja… Zlikwidowano tradycyjne wioski i zastąpiono je osiedlami z bloków. W ten sposób kołchoźnicy byli jeszcze bardziej związani z kołchozem-woda, ogrzewanie, remonty. Jak kolektywizm to kolektywizm. Oczywiście nikt nie mógł opuścić kołchozu bo nie miał dowodu a na wyjazd do miasta trzeba było mieć przepustkę. Zlikwidowano też wiejskie kolonie i chutory, żeby partyzantka nie miała możliwości noclegu i zaopatrzenia w żywność. Dzień zaczynał się rano śniadaniem i szklanką bimbru po czym następował wyjazd na pakach ciężarówek na odległe pola. Wieczorem wracano, kolacja i znowu szklanka bimbru. A ten trunek pędził tam każdy… Jak śpiewaliśmy wówczas „Stalin życie im zamienił w bajkę, Wania ma kalosze a Grisza kufajkę…” W sklepach ubrania były z materiałów sztucznych chociaż produkowali oni bawełnę, butów nie uświadczyłeś zaś ze skóry tylko ciężkie „kajdany”ze skaju i gumy…
Na szczęście w Polsce dzięki walce żołnierzy niezłomnych kolektywizacja rolnictwa weszła z pewnym opóźnieniem. Zachowały się indywidualne gospodarstwa i tradycyjna wieś…
Wracając zaś do stosunku wobec tego święta. Kiedyś chyba w Gdańsku miasto całe oblepione było plakatami związanymi z rewolucją i filmem sowieckim. Na to nigdy nie żałowano papieru, chociaż był na przydział. Zapamiętałem tylko kolory niebieski i czerwony oraz tytuł filmu „LENIN W PAŹDZIERNIKU”. Ktoś zaś dopisał niebieskim długopisem „A KOTY W MARCU”…

Dana

Wiar - bardzo proszę, jeśli pamiętasz, prześlij mi na pw słowa "Czarnych chmur"
Z góry - piękne dzięki - rzekł Matołek.

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

RADIO
Małe radio tranzystorowe, czy też większe częściowo lampowe służyło nie tylko do słuchania „Jedynki” czy też „Trójki” gdzie leciały przeboje „Perfektu”, „Lady Pank” ale również do odbioru zakazanych stacji jak na falach średnich „Londyn”, „Głos Ameryki” czy też na falach krótkich „Radio Wolna Europa”. Można było też znaleźć tam „Radio Tirana” nadawane ze śmiesznym akcentem dla prawdziwych komunistów. Rozgłośnie zachodnie były zagłuszane przez służby specjalne ale zawsze coś pośród szumów, trzasków, chyrczenia i zaniku fali można było usłyszeć. Najbardziej zagłuszana była oczywiście „Wolna Europa” ale na starym odbiorniku lampowym z zielonym okiem, które posiadało dobre fale krótkie przy odrobinie samozaparcia szło, szczególnie rano wytrzymać. „Rozgłośnia Polska Radia Wolna Europa” w przeciwieństwie do „Londynu” czy też „Głosu Ameryki” niemal cały program poświęcała Polsce. Z audycji „Fakty, wydarzenia,opinie” czy też „Panorama dnia” można było się dowiedzieć na bieżąco o strajkach, wiecach, zadymach, aresztowaniach w kraju. W audycji „Na czerwonym indeksie” były czytane w odcinkach książki oraz przeglądy krajowej i wydawanej na zachodzie „bibuły”. Można było też usłyszeć ówczesne zakazane piosenki. Nasze okno na wolny świat…
Właśnie z „Wolnej Europy” sierpniowego wieczoru 1982 roku dowiedziałem się o pacyfikacji buntu i pobiciu internowanych w więzieniu w Kwidzynie. Mówiono też o uczestniczących w tej akcji funkcjonariuszach więziennych ze Sztumu, którym dowodził kapitan…

vidi50 · **Pomógł:** 1 raz

W moim pojęciu zakazane audycje,to trochę insze czasy od Wiara opisane.. Mój tato wrócił do Polski z Anglii w 1947 roku. W głosowaniu 3xtak nie brał udziału...Wolnej Europy, w lampowym radiu słuchał skrycie ,bo sąsiedzi podsłuchiwali...Wykonał sobie domową antenę radiową z miedzianego drutu,którą ukręcił na trzonku miotły...Była długa na całą ścianę pokoju sypialnego. Do dzisiaj pamiętam te piski i szumy dochodzące z radia...W tamtych czasach za takie praktyki trafiało się do więzienia...Zmarł 2 lata temu...Na sztuczne promowanie bohaterów Solidarności nie reagował...Jednakże z przywróconej korony na godle Rzeczypospolitej był dumny...Kolejny raz był szczególnie ukontentowany z przynależności do NATO i posadził na tą okoliczność pamiątkowe drzewo...Może to, nie to samo co prezydenckie dęby,ale ja wiem jakie to drzewo i gdzie rośnie...:) Serdecznie pozdrawiam...:)

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

TRZECIA ŚWIATOWA
Jest już ciemno ale na Placu Wolności przy pomniku żołnierzy sowieckich spory tłum. Głownie młodzież, trochę dorosłych oraz wojskowa kompania honorowa z Malborka. Niebo rozświetlają lotnicze reflektory. Ktoś przemawia. Trwa właśnie wiec potępiający program gwiezdnych wojen Reagana. Nie pamiętam już czy dostało się też premier Thatcher oraz podziemiu Solidarności, które dostawało głównie amerykańską pomoc ze zrzutów. W każdym razie prezydent USA był zdecydowanie czarnym charakterem tego wieczoru. Wiadomo komuniści niczego tak nie pragnęli jak pokoju. Wprawdzie niektórzy złośliwie mówili, że będziemy pokoju bronić do ostatniego naboju… Właśnie po przemówieniach i przyjęciu rezolucji kompania oddaje salwę honorową dla uczczenia poległych w ostatniej wojnie. Niebo rozświetlają kolorowe rakiety sygnalizacyjne. Gwiezdne wojny…
Po paru latach dowiedziałem się jak będziemy naprawdę walczyć o pokój. Pan pułkownik, nota bene bratanek dowódcy kawalerii u Piłsudskiego bez owijania w bawełnę na wykładzie z taktyki powiedział nam, że uderzymy pierwsi. Polska wystawi Front z 5 Armii i uderzymy na Niemcy i Danię obok Sowietów. Byliśmy tą szczerością trochę zaskoczeni i ktoś poprosił o wyjaśnienie takiego rozpoczęcia wojny. W odpowiedzi pułkownik posłużył się porównaniem, że należy się tak zachować jak w parku gdy wieczorem ktoś poprosi nas o ogień. Należy od razu walić w mordę bo potem może być za późno… Kto uderza pierwszy ma przewagę a będzie to oczywiście wyprzedzające napaść NATO uderzenie… Zresztą od polityki są politycy, on tylko wykonuje rozkazy…Jego kolega pułkownik „Konar” na zajęciach z doktryny obronnej Układu Warszawskiego zaraz to potwierdził a pułkownik od map pozbawił na resztki złudzeń zawieszając mapę północno-zachodniej Europy z naniesionymi strzałkami i opisanymi kierunkami naszego natarcia. Celem było chyba oswojenie nas z takim obrotem sprawy, nie ukrywano, że straty będą duże… Pocieszano nas wprawdzie, że nie użyjemy broni atomowej tak długo jak się da ale przecież wiedzieliśmy z wykładów, że NATO z uwagi na przewagę konwencjonalnej broni Układu Warszawskiego od razu chce wykorzystać broń jądrową… Zresztą pułkownik Kukliński zdradził, że ćwiczyliśmy z Sowietami też plan uderzenia bronią masowego rażenia od samego początku…
Historia toczyła się jednak inaczej. 25 marca 1984 roku Jan Paweł II powierzył świat Niepokalanemu Sercu Maryi i wojna światowa, która miała wybuchnąć w 1985 roku nie wybuchła. Tak mówiła o tym siostra Łucja, ta z Fatimy…
Ostatnio papież Franciszek powiedział, że trzecia wojna światowa już trwa… Miał na myśli wojnę na Ukrainie oraz tą toczoną przez Państwo Islamskie. Drugą wojnę światową zapowiadała dziwna nocna zorza na styczniowym niebie 1938 roku, być może zapowiedzią trzeciej był meteoryt z Czelabińska w lutym 2013 roku…

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

1980 - 31 sierpnia - 2015
Uczestnikom antykomunistycznej opozycji niepodległościowej,duchownym i świeckim wspomagającym, oraz sympatykom podziemia...
A nade wszystko pamięci Starszych Pań, Babciom które gremialnie nie bały się w maju 1989 roku podpisywać listy kandydatów Solidarności do parlamentu...(z młodszymi bywało różnie...)
Po latach w stosunku takich Starszych Pań przeprowadzono obrzydliwą akcję - schowaj babci dowód a mistrz bajeru szydząc z ich niedostatku nazwał Je moherami...
https://www.youtube.com/watch?v=ikqkKDID11I

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

ZE SŁOWNICZKA MAŁEGO KONSPIRATORA

zadyma - antykomunistyczna demonstracja lub wiec, z reguły po Mszy świętej. Do kościołów zomowcy nie wchodzili - była to enklawa wolności, wprawdzie z esbekami którzy nagrywali i robili operacyjnie zdjęcia.

blondynka - biała milicyjna pałka

czarnulka - czarna milicyjna pałka

szturmówa - długa zomowska pałka

szturmówka - flaga na krótkim drzewcu

polewaczka - samobieżna armatka wodna, woda barwiona kolorowo żeby były ślady polania - wyłapywanie później pobrudzonych na mieście przez milicję

buda, lodówa - zomowski samochód ciężarowy "STAR", okna zabezpieczone siatką przed kamieniami

suka - milicyjna furgonetka "NYSA"

kapuś - tajny współpracownik SB

ubek - funkcjonariusz SB lub tajny współpracownik SB

psy - milicjanci, zomowcy lub esbecy

szmata - transparent niesiony podczas demonstracji lub wywieszany na budynku. Najczęściej białe prześcieradło z napisami namalowanymi farbą do tkanin, w nagłej potrzebie zabrane komuś z łóżka. Kupowano też białe płótno na metry, ale to było bardziej niebezpieczne ponieważ wywoływało to uśmiech u ekspedientek gdy młodzi ludzie robili takie zakupy. Później wręcz pojawiały się pytania jaka akcja jest planowana, ach ta konspira : )

skrzynka - miejsce lub lokal do odbioru bibuły

bibuła - ulotki, gazetki lub książki wydawane poza cenzurą - tak zwany drugi obieg - drukowane w kraju przez podziemie lub przemycane do kraju wydawnictwa emigracyjne

blacha - matryca do offsetu

ramka - powielacz chałupniczej roboty

wynalazek - farba do powielacza otrzymana metodą chałupniczą, nieraz śmierdziała tak że bibuły nie dało się przechowywać

makieta - tekturka z naklejonymi testami maszynopisu, rysunkami przeznaczona do dalszej obróbki

ze zrzutów dolary, powielacze, offsety, farba drukarska itp.- pieniądze przywożone z zagranicy przez kurierów, pomoc materialna przemycana w ciężarówkach TIRach z reguły z pomocą charytatywną dostarczaną do kościołów z Zachodu (mleko w proszku, pampersy, olej, ser, masło solone, ryby, cukierki, słodycze, proszek do prania , leki itp. ) była też przysyłana pocztą z zagranicy na prywatne adresy - bibuła, farba drukarska pakowana w oryginalnie zamknięte fabrycznie puszki niby że z mlekiem, sokami . Przesyłano też pocztą zupełnie legalnie komputery dla podziemia

firma - nielegalna podziemna organizacja np. Solidarność, NZS, SW, KPN

CPN - żartobliwa, złośliwa nazwa KPNu

video - magnetowid kupiony przez podziemie za dolary w sklepach Pewex, kasety z nielegalnymi filmami kopiowane w kraju lub ze zrzutów z wydawnictw emigracyjnych np. paryski Kontakt

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

ZE SŁOWNICZKA MAŁEGO KONSPIRATORA

esbecja - funkcjonariusze lub siedziba SB

ubecja - funkcjonariusze lub siedziba SB

zomoza - funkcjonariusze ZOMO

zomostrasse - ulica znana z działań zomowców, zadym

gestapo, gestapo - okrzyk podczas ataku ZOMO, wcześniej podczas blokady milicyjnej i wezwań do rozejścia oczywiście bardziej parlamentarnie - Nie bij brata za pieniądze, Rzućcie pały chodźcie z nami

cztery osiem - zatrzymanie przez SB, MO w areszcie na 48 godzin

trójka - wydział III SB do walki z opozycją

czwórka - wydział IV SB do walki z Kościołem

internat - zakład karny, ośrodek dla internowanych

był w internacie - był internowany

święto ZOMO - 1 maja, z uwagi na liczne patrole zomowców i zadymy

konspira - konspiracja

podziemie - organizacje, osoby prowadzące nielegalna działalność antykomunistyczną

zajączek, pokazać zajączka - podniesiona ręka z palcami wskazującym i środkowym ułożonymi w kształcie litery V - victoria, victory - zwycięstwo. Szczególnie podczas śpiewania Boże coś Polskę, Jeszcze Polska nie zginęła czy też Roty (w proch i pył sowiecka zawierucha).

opornik - wpięty w ubranie (im więcej omów tym lepiej) symbol trwania w oporze przeciw komunizmowi. Stąd żartobliwie ZOMO - Zakład Obróbki Materiałów Opornych)

orzełek - noszony na ubraniu, przedwojenny z koroną lub wcześniejszy z zamkniętą królewską koroną zwieńczoną krzyżem

kolporter - osoba rozprowadzająca ulotki, gazetki lub sprzedająca gazetki lub książki z drugiego obiegu

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

13 grudnia...
Ostatnia szychta na KWK Piast - JKK
https://www.youtube.com/watch?v=YmFAw9bPtP8

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

Idą pancry na Wujek
https://www.youtube.com/watch?v=99qLjyOHfpM

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

ZE SŁOWNICZKA MAŁEGO KONSPIRATORA

matryca - matryca białkowa do powielacza
smutni panowie - funkcjonariusze SB
pawiany, pawiany z Borneo - funkcjonariusze ZOMO
kolportaż na lont - plik ulotek wywieszony na dachu, w oknie na klatce schodowej wieżowca, kamienicy - owinięty żyłką, którą przepala podpalony lont
kolportaż na papierosa - żyłkę przepala papieros, zachodni kupiony w sklepie Pewex, żeby palił się sam i nie zgasł, krajowe papierosy gasły
kolportaż na sikorkę - bibuła owinięta żyłką, mały odcinek zastąpiony paskiem słoniny bez skórki
kolportaż na kwas - żyłka zwilżona roztworem kwasu, który ją przepala
kolportaż na bombę - podpalony lot detonuje petardę, która wyrzuca ulotki
kolportaż z ręki, rzucanie bibuły - wykładanie bibuły na klatkach schodowych, kuchniach w akademiku, wyrzucanie z okien kamienic, okien domów towarowych, ruszających pociągów, bądź też rzucanie na placach, chodnikach, deptakach

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

1981 13 XII 2016
Nielegalne kwiaty
https://www.youtube.com/watch?v=T-6J5-bI3vU

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

Chłopakom z podziemia

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

Koleżankom i kolegom z antykomunistycznej opozycji niepodległościowej z okazji 100-lecia Odzyskania Niepodległości
Marsz Pierwszej Brygady

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

NA MURACH, NA USTACH, NA „SZMATACH”

(lata osiemdziesiąte XX wieku)

BÓG HONOR OJCZYZNA

PRECZ Z CENZURĄ

PRASA KŁAMIE

TELEWIZJA KŁAMIE

ŻĄDAMY ZNIESIENIA CENZURY I WOLNOŚCI SŁOWA

GŁOSUJ NA NAS (na świni wypuszczonej na ulicy Długiej w Gdańsku podczas wyborów)

PROGRAM PARTII TO GŁÓD

KATYŃ 1940

KATYŃ 1940 PAMIĘTAMY

KATYŃ POMŚCIMY

SOWIECI DO DOMU

RUSCY PRECZ

UWOLNIĆ WIĘŹNIÓW POLITYCZNYCH

KOMUNIZM ZGINIE REŻIM UPADNIE

PZPR - PŁATNI ZDRAJCY PACHOŁKI ROSJI

ZOMO, WRON PRECZ ZA DON

ZOMO BIJĄCE SERCE PARTII

WRON PRECZ ZA URAL

ANI IXI ANI OMO NIE WYPIERZE TAK JAK ZOMO

JARUZELSKI SMOK WAWELSKI

ZNAJDZIE SIĘ KIJ NA JARUZELSKIEGO RYJ

ZNAJDZIE SIĘ PAŁA NA DUPĘ GENERAŁA

ORŁA WRONA NIE POKONA

WRONA SKONA

SOLIDARNOŚĆ ŻYJE

SOLIDARNOŚĆ ZWYCIĘŻY

SOLIDARNOŚĆ WALCZY

SOLIDARNOŚĆ

NZS

NIEZALEŻNE ZRZESZENIE STUDENTÓW

SW

SOLIDARNOŚĆ WALCZĄCA

KPN

KONFEDERACJA POLSKI NIEPODLEGŁEJ

FMW

FEDERACJA MŁODZIEŻY WALCZĄCEJ

WiP

Ruch „WOLNOŚĆ i POKÓJ”

ZIMA WASZA WIOSNA NASZA

A NA DRZEWACH ZAMIAST LIŚCI BĘDĄ WISIEĆ KOMUNIŚCI

CHODŹCIE Z NAMI

DZIŚ NIE BIJĄ CHODŹCIE Z NAMI

TU JEST POLSKA

RZUĆCIE PAŁY CHODŹCIE Z NAMI

NIE BIJ BRATA ZA PIENIĄDZE

NIE MA WOLNOŚCI BEZ SOLIDARNOŚCI

NIE MA PRZYSZŁOŚCI BEZ SOLIDARNOŚCI

CHCEMY NZS-u

WIĘCEJ KSIĄŻEK WIĘCEJ LEKÓW MNIEJ ZOMOWCÓW I ESBEKÓW

JESTEŚMY U SIEBIE

SOLIDARNI NZS STRAJK

ŻĄDAMY LEGALIZACJI NZS-u

ŻĄDAMY PLURALIZMU NA UCZELNI NZS

WOLNOŚĆ SŁOWA

WOLNE WYBORY

POLSKA NASZA RESZTA WASZA

PRECZ Z BEZPRAWIEM

DOŚĆ BEZPRAWIA W PRL

DOSYĆ DYKTATURY PZPR

ŻĄDAMY WOLNYCH WYBORÓW

NIE MA DEMOKRACJI BEZ WOLNOŚCI SŁOWA

DOŚĆ PODWYŻEK CEN KŁAMSTW REPRESJI SOLIDARNOŚĆ

BOŻE COŚ POLSKĘ… OJCZYZNĘ WOLNA RACZ NAM WRÓCIĆ PANIE

O BOŻE KTÓRYŚ JEST NA NIEBIE…

JESZCZE POLSKA NIE ZGINĘŁA…

NIE RZUCIM ZIEMI SKĄD NASZ RÓD…(sowiecka zawierucha)

OJCZYZNO MA TYLE RAZY WE KRWI SKĄPANA…

WYRWIJ MUROM ZĘBY KRAT…

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

Tym, którzy pamiętają tamte dni...
Ballada grudniowa

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

1981 - 13 grudnia - 2021
Dziewczynom i chłopakom z antykomunistycznego podziemia...
Zielona WRONa

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

"Wolno się kręci powielacz..."
W Sztumie nie było nawet powielacza, był tylko "chiński powielacz"...
Z sztumskiego ogólniaka, z okresu wojny polsko-jaruzelskiej.

Q13.jpg

Plik ściągnięto 6376 raz(y) 95,81 KB

Q14.jpg

Plik ściągnięto 6376 raz(y) 87,13 KB

Q15.jpg

Plik ściągnięto 6376 raz(y) 66,76 KB

Wiar · **Pomógł:** 1 raz

1981 - 16 grudnia - 2021
Pamięci Górników z Wujka
Idą pancry na Wujek