Marienburg.pl Strona Główna Marienburg.pl
Nasze Miasto, Nasza Pasja...

FAQFAQ  SzukajSzukaj  UżytkownicyUżytkownicy  GrupyGrupy
RejestracjaRejestracja  ZalogujZaloguj
 Ogłoszenie 

Ta witryna korzysta z plików cookie. Możesz wyłączyć ten mechanizm w ustawieniach przeglądarki.
Więcej informacji na ten temat znajdziesz w naszej Polityce dotyczącej "cookies"

Chronimy Twoją prywatność
Więcej informacji na ten temat znajdziesz w temacie o RODO


Poprzedni temat «» Następny temat
Rewitalizacja Rynku w Lubawie
Autor Wiadomość
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 19:43   Rewitalizacja Rynku w Lubawie

Ruiny ratusza

1.JPG
Plik ściągnięto 18619 raz(y) 43,24 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 19:45   

Ruiny ratusza

2.JPG
Plik ściągnięto 18617 raz(y) 42,51 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 19:46   

Ruiny ratusza

3.JPG
Plik ściągnięto 18615 raz(y) 37,48 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 19:47   

Ruiny ratusza

4.JPG
Plik ściągnięto 18614 raz(y) 39,26 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 19:47   

Ruiny ratusza

5.JPG
Plik ściągnięto 18613 raz(y) 38,64 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 19:48   

Ruiny ratusza

6.JPG
Plik ściągnięto 18611 raz(y) 43,76 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 19:50   

Ruiny ratusza

7.JPG
Plik ściągnięto 18609 raz(y) 35,91 KB

Ostatnio zmieniony przez Rafał Berent Nie 19 Cze, 2011 19:51, w całości zmieniany 1 raz  
 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 19:51   

Ruiny ratusza

8.JPG
Plik ściągnięto 18606 raz(y) 39,2 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 19:52   

Ruiny ratusza

9.JPG
Plik ściągnięto 18604 raz(y) 37,76 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 19:54   

Ruiny ratusza

10.JPG
Plik ściągnięto 18603 raz(y) 37,48 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 19:55   

Zaplombowana studnia

11.JPG
Plik ściągnięto 17016 raz(y) 38,61 KB

Ostatnio zmieniony przez Rafał Berent Nie 19 Cze, 2011 19:56, w całości zmieniany 1 raz  
 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 19:57   

Ruiny ratusza

12.JPG
Plik ściągnięto 17014 raz(y) 40,33 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 20:00   

Ruiny ratusza

13.JPG
Plik ściągnięto 17016 raz(y) 34,17 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 20:01   

Ruiny ratusza

14.JPG
Plik ściągnięto 17016 raz(y) 37,53 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 20:02   

Ruiny ratusza

15.JPG
Plik ściągnięto 17016 raz(y) 37,13 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 20:08   

Brama Iławska ul. Grunwaldzka

16.JPG
Plik ściągnięto 17014 raz(y) 38,12 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 20:09   

Brama Iławska ul. Grunwaldzka, fragment mostu zwodzonego

17.jpg
Plik ściągnięto 16970 raz(y) 36,72 KB

18.jpg
Plik ściągnięto 16970 raz(y) 40,73 KB

19.jpg
Plik ściągnięto 16970 raz(y) 37,79 KB

Ostatnio zmieniony przez Hagedorn Pon 20 Cze, 2011 07:22, w całości zmieniany 2 razy  
 
 
Siostra Irena 
Administrator



Pomogła: 14 razy
Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 20:09   

W jednym poście zmieści się do 5 zdjęć
_________________
Surge Polonia
 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 20:24   

Kościół pod wezwaniem Św. Barbary

proszę wrzucać po kilka zdjęć w jednym poście! tak jak poniżej...

20.JPG
Plik ściągnięto 16976 raz(y) 89,18 KB

22.JPG
Plik ściągnięto 16976 raz(y) 80,4 KB

Ostatnio zmieniony przez Hagedorn Pon 20 Cze, 2011 07:20, w całości zmieniany 2 razy  
 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Nie 19 Cze, 2011 20:27   

Kamienica ul. Świętej Barbary 30. Rok budowy 1905 rok.

21.JPG
Plik ściągnięto 17000 raz(y) 92,78 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Pon 20 Cze, 2011 12:11   

Artykuł z http://www.e-lubawa.pl/aktualnosci-ak_id-1774.html
Jak wcześniej pisaliśmy na portalu e-lubawa podczas prac rewitalizacyjnych na lubawskim rynku zostały odkryte relikty architektury, które mogą być pozostałościami pierwszego budynku ratusza.
Prace wykonuje firma Archeo-Adam ze Stawigudy.
Poprosiliśmy pracownika firmy Iwonę Zduńską o kilka słów na temat prac prowadzonych w Lubawie.

Co udało się odkryć interesującego na ulicy Grunwaldzkiej i kiedy z punktu widzenia zwykłego mieszkańca, który mieszka w pobliżu zostaną te prace ukończone?

Podczas prac rewitalizacyjnych na ulicy Grunwaldzkiej, natrafiono na ruiny bramy północnej tzw. Bramy Iławskiej. Prace archeologiczne zostały praktycznie zakończone. Po sporządzeniu dokumentacji wszystko zostanie zakonserwowane i jak zostaną przeprowadzone gminne instalacje, to wszystko zostanie zasypane. Miasto chce jak najszybciej wykonać prace, aby udrożnić ulicę Bankową ponieważ kilka metrów przed mostem będzie przeprowadzona wymiana kanalizacji deszczowej i potem na brzegu rzeki będzie ustawiony separator wód deszczowych.
Wojewódzki Konserwator Zabytków w Olsztynie wydał decyzję aby po zakończeniu prac "uczytelnić" to miejsce.

Wróćmy jednak do rynku. Co dotychczas udało się zbadać i do kiedy będą trwały prace?

Podczas prac pod płytą rynku odsłonił się ratusz, który stał na środku rynku.
Badania trwają i jak dotąd udało się odsłonić praktycznie cały zarys ratusza, więc można zrekonstruować jego wymiary. Na panoramie miasta z XVII wieku widać, że ratusz był ogromny co potwierdzają obserwacje poczynione w trakcie prac. Sam budynek ratusza miał wymiary około 29 x 14 m. Dodatkowo bryłę budynku powiększały dostawione po stronach zachodniej i wschodniej kramy.
Była to niewątpliwie duża budowla, która zajmowała całą środkową część rynku. Teraz do odsłonięcia została północna część ratusza, a następnie jego piwnice.
Termin zakończenia prac, to koniec lipca br.

Czy już wiadomo kiedy został ratusz wybudowany?

Ratusz powstał w tym okresie, kiedy miasto zaczęło się rozwijać najprawdopodobniej w XIV lub XV wieku ale dokładniej będziemy wiedzieli po wykonaniu wszystkich badań. Prawdopodobnie wybudowano go już na początku istnienia miasta. W czasach rozkwitu miasta ratusz spełniał centralną funkcję z mieście.
W pierwszej połowie XVIII wieku po wielkim pożarze, który nawiedził Lubawę, ratusz spłonął. Niedługo potem miasto nawiedziły inne klęski: wielki głód, epidemia, I rozbiór Polski, przemarsze wojsk. To pasmo nieszczęść dla miasta sprawiło, że władzy nie stać było na odbudowę w starym miejscu. Siedzibę władz miejskich przeniesiono do nowego budynku, który mieścił się przy obecnej ulicy Warszawskiej.

Czy coś ciekawego dotychczas udało się znaleźć? W mieście mówią, że jakieś skarby?

Jak dotychczas znaleziono monety z okresu funkcjonowania ratusza tj. z XVIII wieku, ale także udało nam się znaleźć także kilka średniowiecznych monet z XIV wieku tzw. brakteaty, monety bite jednostronnie, emitowane od XIII do XVI wieku
W części północno-zachodniej terenu badań dawnego ratusza znaleziono studnię w dobrym stanie murowana z cegły, zapieczętowaną płytą betonową, ale jest to budowla z XIX wieku. Do zbadania pozostały nam jeszcze piwnice.

Dziękuję za rozmowę. Marian Żuchowski

Po wykonaniu prac Wojewódzki Konserwator Zabytków wyda decyzję co dalej z fragmentami lubawskiego ratusza. Czy po wykonaniu prac konserwatorskich zostanie przysypany, czy podobnie jak na ul. Grunwaldzkiej podejmie decyzje, żeby to miejsce w jakiś sposób " uczytelnić". Odsłonięte mury lubawskiego ratusza stają się główną atrakcją turystyczną naszego miasta.

Do rozmowy wrócimy niedługo.
 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Pon 20 Cze, 2011 12:16   

Artykuł ze strony http://lubawamojemiasto.p...centrum-lubawy/

Prace archeologiczne w centrum Lubawy

Lu­bawa | Prace zwią­zane z prze­bu­dową lu­baw­skiego Rynku dają się we znaki wszyst­kim miesz­kań­com, za­równo tym zme­cha­ni­zo­wa­nym, jak i po­ru­sza­ją­cym się pie­szo. Nic dziw­nego, że lu­ba­wia­nie nie mogą do­cze­kać się końca przed­się­wzię­cia. Jed­nak, na­dal trzeba uzbroić się w cier­pli­wość. Obec­nie na Rynku trwają prace ar­che­olo­giczne. W ob­rę­bie rynku Sta­rego Mia­sta w Lu­ba­wie na­tra­fiono na za­byt­kowe re­likty, które mogą być zwią­zane z pierw­szym bu­dyn­kiem ra­tu­sza. Stary ra­tusz lu­baw­ski po­wstał praw­do­po­dob­nie w XIV wieku, choć pierw­sze wzmianki o nim po­cho­dzą z ko­lej­nego stu­le­cia. Na ul. Grun­waldz­kiej praw­do­po­dob­nie na­tra­fiono na po­zo­sta­ło­ści po tzw. Bra­mie Iław­skiej, wcho­dzą­cej w skład ob­wa­ro­wań daw­nego sta­rego mia­sta. W związku z tym prace re­wi­ta­li­za­cyjne prze­cią­gną się do przy­szłego roku. Niech po­cie­sze­niem dla wszyst­kich bę­dzie to, iż już nie­długo bę­dziemy mo­gli cie­szyć się z użyt­ko­wa­nia no­wego cen­trum. | jprass, lubawamojemiasto.pl |
 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Wto 21 Cze, 2011 22:27   

Urbanistyka średniowiecznej Lubawy
|
Wiek XIII, a po nim XIV, był w Polsce okresem wzmożonego rozwoju rynku wewnętrznego, specjalizacji produkcji rzemieślniczej i handlu opartego na pieniądzu. Przemiany społeczno-gospodarcze jakie dokonały się w tym czasie doprowadziły do dość gwałtownego przekształcenia się dawnych osad i podgrodzi w organizmy miejskie.



Punktem zwrotnym w tych przekształceniach była lokacja, czyli akt prawny przyznający osiedlom tzw. prawo niemieckie. Za jego sprawą dokonywano zmiany powinności feudalnych osadników na czynsz pieniężny. Mieszkańcy otrzymywali należność sądową i organizacyjną oraz przywileje handlowe. Stosowano dwie odmiany prawa lokacyjnego: średzkie na południu Polski oraz chełmińskie na ziemiach północnych i na Mazowszu. Od chwili nadania prawa lokacyjnego osiedle uznawano za organizm miejski. Średniowieczne miasto to przede wszystkim ośrodek rzemieślniczy, komunikacyjny, handlowy, religijny, a często również siedziba władz państwowych. Tak duże scentralizowanie wielu funkcji na tak małym obszarze, wymagało odpowiedniego rozplanowania i zagospodarowania terenu. Życie miasta skupiało się wokół centralnie utytułowanego placu targowego, z jego głównymi urządzeniami: ławami chlebowymi, szewskimi, kramami sukienniczymi, jatkami mięsnymi i z wagą miejską. Handel dozwolony był tylko w tym miejscu i tu też podlegał kontroli. Na rynku znajdowała się zwykle siedziba wójta, często jako tzw. dom kupiecki, który z czasem przerodził się w budynek władz samorządu, zwany ratuszem. Zabudowa miejska w przeważającej swojej części aż do XVw. była, z małymi wyjątkami, drewniana. Murowane były tylko kościoły i budynki użyteczności publicznej oraz zamek, jeżeli miasto takowy posiadało. Nad wodą na obrzeżu lokowano młyny i magazyny zbożowe oraz większe warsztaty rzemieślnicze, wykorzystujące siłę wody. Z czasem miasta uzyskiwały prawo do obwarowań, zamieniane już w XIII wieku na mury obronne wzmacniane basztami.



rys. 1 (Lubawa)

W 1260r. istniały w Lubawie drewniany zamek i miasto. Zostały one zlokalizowane na terenie wcześniejszej pruskiej osady. Drugie powstanie pruskie (1260-1274) oraz lokacja miasta z początku XIVw., doprowadziły do zatarcia śladów form wcześniej istniejących. Do dziś natomiast zachował się czytelny układ polokacyjny (rys. 1). W Polsce istnieje bardzo wiele miast, w których zachowały się średniowieczne założenia. Nie jest to jednak cecha ogólnoeuropejska. W państwach takich jak: Niemcy, Francja, czy Włochy bardzo często nowe założenia urbanistyczne dostosowywano do starych, uzyskując w ten sposób rozwiązania wypadkowe i pośrednie. W Polsce najczęściej korzystano tylko z terenu, wszystko inne było nowe. Przyczyny takiego podejścia należy szukać w nietrwałości stosowanych u nas materiałów oraz w opóźnieniu przyjmowania się u nas gotyku w stosunku do innych państw europejskich.


"Na zachodzie Europy stulecia XI i XII to okres dynamicznej urbanizacji, toteż gotyk niejako wszedł tam w istniejące już struktury. Opóźnienie występujące na naszych ziemiach sprawiło, że lokacje nowe, jak też wtórne przenoszenie na nowy system prawny wcześniej istniejących miast, dokonywały się równolegle z przyjmowaniem się u nas gotyku. W konsekwencji mamy o wiele więcej zespołów urbanistycznych typowych, a czasem wręcz modelowych” (T. Chrzanowski. Sztuka w Polsce Piastów i Jagiellonów. Warszawa 1993r,. str. 113-114).



rys. 2 (Chełmno)

Owa modelowość (rys. 2) polegała na zamknięciu miasta w formie prostokąta lub elipsy. Jeżeli miasto tak jak Lubawa, posiadało zamek, siedzibę władzy świeckiej lub w naszym przypadku duchownej, to sprzęgano je z zamkiem, tworząc jedno wspólne założenie urbanistyczne, dostosowane najczyściej do naturalnego ukształtowania terenu i zasobów wodnych. Dostosowanie to było bardzo często przyczyną zakłóceń w regularności układów. Sytuacja taka miała miejsce w Lubawie, która wpasowana została pomiędzy koryta dwu potoków: Sandeli i Jesionki. Z tego powodu miasto uzyskało kształt zniekształconej elipsy (rys. 1). W tak zagospodarowaną przestrzeń średniowieczni budowniczowie wprzęgli, zgodnie z gotyckimi prawidłami, prostokątny rynek otoczony blokami działek. Komplet bloków, tworzących zabudowę miasta, został wpisany w pierścień murów obronnych i oddzielony od nich ulicami biegnącymi wzdłuż murów. Do dziś jedna z nich zachowała w swojej nazwie średniowieczne przeznaczenie. Chodzi oczywiście o ulicę Pod Murami. W innych miastach na określenie podobnej ulicy często używano nazwy: Podmurna. Zamkniecie miasta w regularną formę stanowi tylko jeden z charakterystycznych elementów gotyckiej urbanistyki. Drugi, pochodny pierwszego, nie mniej ważny, to operowanie regularnymi modułami, które stanowiły miarę jednostki podstawowej: działki, parceli lub inaczej mrowiąc – kurii. Odpowiednia ilość działek, na których zagospodarowywał się rzemieślnik lub kupiec, tworzyła właśnie ów wcześniej wzmiankowany blok. Gotycka Lubawa, co jest czytelne do dziś, posiadała rynek otoczony ośmioma blokami działek, po jednej przy każdym boku i narożniku w układzie szachownicowym. Było to najprostsze, a zarazem najczęściej spotykane rozwiązanie. W zależności od skali miasta rynek składał się z jednego do czterech bloków. Ulice wybiegały albo z narożników, tak jak w Lubawie, albo także przecinając dłuższe lub też w przypadku dużego miasta, wszystkie cztery pierzeje. W obrębie miasta nie mogło oczywiście zabraknąć świątyni. Często w małych miastach, ze względu na swój masywny charakter stanowiła ona element systemu obronnego. Dlatego w niezliczonych przypadkach spotykamy ją bardzo blisko miejskich murów obronnych. Lubawski kościół farny, bo o nim tylko może być mowa, którego budowę rozpoczęto w 1333r. zwarzywszy na swoje umiejscowienie, mógł również w czasach zagrożenia służyć celom obronnym.

Rola kościoła farnego w systemie obronnym Lubawy pozostaje w sferze spekulacji, natomiast faktem jest doskonały zespół obwarowań, który wraz z zamkiem niejednokrotnie okazywał się zaporą nie do przebycia.

Nie mogli zdobyć Luba­wy ani Litwini pod wodzą Giedymina w 1330r., ani Jagiełło pomimo pięciodniowego oblężenia w 1422r., czy wreszcie Szwedzi w 1629r. Trzeba tu jednak zaznaczyć, że zamek choć posiadał połączenie z miastem poprzez furtkę miał własny, niezależny od niego system murów obronnych, z wysoką wieżą, bramą i mostem zwodzonym.

Budowę zamku rozpoczęli budowniczowie cysterscy około 1301 roku, prawdopodobnie w ostatnim roku urzędowania biskupa Henryka Schoenka (1292-1301), a kontynuowano ją w czasach władania biskupa Hermana (1303-1311). Cystersi budowlę wznieśli częściowo z kamienia, a częściowo z cegły. U dołu mamy mury z polodowcowych głazów, u góry cegły w układzie wendyjskim. Układ swoją nazwę zawdzięcza sposobowi kładzenia cegieł, które układane byty według ustalonego prządku, na przemian dwie dłuższym bokiem ("wozówki") i jedna. krótszym ("główka").

Mniej więcej w tym samym czasie wraz z budową zamku rozpoczęto Lubawę otaczać murami obronnymi. Warto w tym miejscu wspomnieć, iż pierwsze mury miejskie w Polsce powstały w 1260r. we Wrocławiu, około 1280r. w Poznaniu, a po 1290r. w Krakowie. W porównaniu z tak dużymi aglomeracjami Lubawa uzyskała fortyfikacje murowane dość wcześnie. Mury miejskie posiadały trzy bramy wjazdowe: Bratiańską od strony dzisiejszego skrzyżowania ulicy Warszawskiej z Gdańską; Iławską (brama z bocianim gniazdem, czasem zwana niemiecka), od strony dzisiejszej ulicy Grunwaldzkiej oraz Polską, od strony ulicy Zamkowej. Dwie z nich organizowały ruch okrężny na lubawskim rynku. Chodzi oczywiście o bramę Iławską od północy i Bratiańską od południa.

Zważywszy na to, iż miasto aż do XVIII wieku zamykało się w tych samych granicach co średniowieczne założenie, warto przytoczyć opis panoramy Lubawy z połowy XVII w. zawarty w monografii Gustava Lieka ( Gustav Liek, Die Stadt Lobau in Westpreussen, Marienwerder 1892, str 111, za: J. Śliwiński, Lubawa. Z dziejów ..., str. 56.). Opis sporządzono w roku 1840 na podstawie najstarszego w dziejach miasta źródła ikonograficznego, obrazu z kościoła w Lipach.

"Od nas po prawej (stronie obrazu - przyp. aut.) widać było klasztor bernardyński otoczony wałami obronnymi i w ten sposób powiązany z dobrze reprezentującymi się umocnieniami, składającymi się z wysokich murów, walów obronnych i mostu zwodzonego, chroniony przez baszty z wysoką strzelistą wieżą zamkową, w której znajdował się ozdobny zegar wieżowy i tak samo powiązany z murami i bramami właściwej warowni miasta. Tam, gdzie wały obronne klasztoru na murach miasta się opierają, znaczą na obrazie dwie wieże. W tym miejscu było wejście przez zwodzony most, skąd udajemy się dalej do właściwej bramy miejskiej, której wieża jest niewidoczna, zasłania ją bowiem kościół farny i mieszkanie proboszcza z wystającą obok wieżyczką kaplicy kościelnej: te budowle na obrazie zajmują prawie sam środek panoramy. Dalej z lewej strony w tyle widać bramę, z bocianim gniazdem, skąd biegnie droga na północ na iławskie przedmieście i do kościoła p.w. św. Barbary. Kościół ten nie jest widoczny na obrazie; leży za daleko na północ. Jeszcze dalej po lewej stronie ze środka rynku "wystrzela" okazały ratusz ozdobiony dwiema wieżyczkami. Zewnętrzną lewą granice miasta zamyka od strony nowomiejskiego przedmieścia wysoka brama miejska, tarasująca mury okrężne nad rzeką Jesionką. Na zewnątrz murów obronnych widać resztki pięknych ogrodów. Całość obrazu raczej potwierdza legendę, o długich przedmieściach Lubawy"



Niestety 12 lipca 1861 r. obraz ten spłonął podczas pożaru kościoła, dlatego tym większe znaczenie posiada ten zapis. Na zakończenie warto przypomnieć, że w Lubawie do dziś zachowały się czytelne średniowieczne założenia. Późniejsze przebudowy, rozbudowy, czy też odbudowy, po licznych pożarach jakie Lubawę nawiedzały, nie naruszyły tego stanu rzeczy.

Literatura

Tadeusz Chrzanowski, Sztuka w Polsce Piastów i Jagiellonów, Warszawa 1993r.
Józef Śliwiński, Lubawa. Z dziejów miasta i okolic, Olsztyn 1982r.
Robert Swat

panoramalubawy.jpg
rys.1 Lubawa
Plik ściągnięto 19081 raz(y) 11,87 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Wto 21 Cze, 2011 22:38   

rys. 1(Lubawa)

planlubawy.jpg
Plik ściągnięto 19073 raz(y) 57,33 KB

 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Wto 21 Cze, 2011 22:39   

rys. 2 (Chełmno)

planchelmno.jpg
Plik ściągnięto 19069 raz(y) 60,89 KB

 
 
Siostra Irena 
Administrator



Pomogła: 14 razy
Wysłany: Wto 21 Cze, 2011 22:46   

W jednym poście można zamieścić do 5 załączników. Prosimy o tym nie zapominać.
_________________
Surge Polonia
 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Wto 21 Cze, 2011 22:46   

http://www.powiat.ilawa.pl/encyklopedia/
 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Czw 23 Cze, 2011 15:15   

Rafał Berent napisał/a:
http://www.powiat.ilawa.pl/encyklopedia/


Historia Lubawy
|
Pierwsza wzmianka źródłowa na temat Ziemi Lubawskiej mówiąca o istnieniu grodu w Lubawie pochodzi z 1216r. Świadczy o tym dokument podpisany przez papieża Innocentego III z 18 stycznia tegoż roku, w którym potwierdził Chrystianowi - biskupowi pruskiemu - posiadanie Ziemi Lubawskiej stanowiącej darowiznę od nowonawróconego Prusa imieniem Surwabuno.

Od 1257 roku Lubawa i okolice przeszły na własność biskupów chełmińskich, którzy utworzyli tutaj jednostkę terytorialną tzw. „biskupi klucz lubawski". Biskupi wybudowali w Lubawie wspaniały zamek będący ich stałą rezydencją. W 1260 roku miejscowość była już znacznym centrum o charakterze miejskim i obronnym. W roku 1269 Lubawa została zburzona w czasie najazdów Prusów z plemienia Sudowów. Dzięki wysiłkowi mieszkańców dość szybko ją odbudowano. Doceniając ten trud biskup chełmiński Herman (1303-1311) wydał przywilej lokacyjny dla Lubawy. Niestety dokument ten nie zachował się do naszych czasów. Wspomina o tym jedynie wznowiony przywilej lokacyjny dla Lubawy, tym razem biskupa chełmińskiego Ottona z 13 kwietnia 1326 roku. Po roku 1326 Lubawa rozwijała się w oparciu o zasady prawa chełmińskiego, tworząc stopniowo organ samorządowy, czyli radę miejską. W 1440 roku miasto przystąpiło do Związku Pruskiego walczącego przeciwko Zakonowi Krzyżackiemu. Od pokoju toruńskiego (1466) Lubawa wraz z okolicą należała do Polski aż do I rozbioru w 1772r. Na ten okres przypada najszybszy rozkwit miasta. Szczególnie rozwinął się handel i rzemiosło.


Od 1772 roku w wyniku postanowień traktatu wersalskiego Lubawa przeszła pod panowanie króla pruskiego. Pożary i wojny oraz zerwanie powiązań gospodarczych i politycznych miasta z Polską spowodowały jego upadek. W 1774 roku w Lubawie stanął garnizon pruski. Jednocześnie nowe władze rozpoczęły akcję kolonizacyjną, ściągając na ziemię lubawską osadników niemieckich, w znacznej mierze wyznania ewangelickiego. Na mocy traktatu tylżyckiego z 7 lutego 1807r. ziemia lubawska weszła w skład Księstwa Warszawskiego. Zniszczenia spowodowane wojnami napoleońskimi pogorszyły sytuację miasta. Mimo napływu dużej liczby ludności niemieckiej Ziemia Lubawska zachowała swój polski charakter. W mieście umacniały się tendencje patriotyczne.


W II połowie XIX w. Lubawa oraz ówczesny powiat lubawski stał się znaczącym ośrodkiem polskiego ruchu narodowego w zaborze pruskim. Stąd też wywodzili się ochotnicy do oddziałów powstańczych w 1863r., tworząc tzw. kompanię lubawską. Okres ten przyniósł też Ziemi Lubawskiej ponowny wzrost gospodarczy. Miasto pełniło funkcje ośrodka usługowego dla rolnictwa.


Na mocy traktatu wersalskiego powiat lubawski powrócił do Polski. Dnia 19 stycznia 1920 roku do Lubawy wkroczyły entuzjastycznie witane oddziały polskie armii generała Józefa Hallera. Rozpoczął się nowy okres w dziejach miasta - okres międzywojenny, w którym Lubawa utrzymała nadal swój charakter zaplecza usługowego dla rolnictwa. Okupacja hitlerowska przyniosła wzmożoną eksterminację ludności polskiej. Na terenie Lubawy zlokalizowany był obóz karny dla nieletnich.

Wraz z wyzwoleniem miasto popadło w ruinę. Zniszczenia wojenne po przejściu II Frontu Białoruskiego sięgały ok. 80% budynków i budowli. Mimo ogromnych zniszczeń ocalały obiekty architektury sakralnej stanowiące dziś chlubę miasta.

Kalendarium

X w. p.n.e. - okolice przyszłej Lubawy zamieszkuje ludność kultury łużyckiej
VI - VII w. n.e. - ze wschodu napływają Prusowie wypierający miejscową ludność
1214 - władca grodu lubawskiego -pruski książę Surwabuno przyjmuje chrzest z rąk polskiego misjonarza Chrystiana - od 1215 pierwszy biskup Prus - jego postać uwiecznia herb Lubawy
18.I.1216 - bulla papieża Innocentego III wymienia po raz pierwszy ziemię lubawską
1243 - utworzenie diecezji chełmińskiej, w skład której weszła ziemia lubawska
1257 - 1773 - Lubawa rezydencją biskupów chełmińskich
8.V.1260 - pierwsza wzmianka o targu lubawskim
1533 - wielki pożar miasta wymieniony w korespondencji Erazma z Rotterdamu
1535 - 1539 - na zamku w Lubawie czterokrotnie przebywa Mikołaj Kopernik
1638 - 1640 - budowa wodociągów w Lubawie
1819 (?) - utworzenie powiatu lubawskiego
19.I.1920 - po prawie stu latach panowania pruskiego, na mocy Traktatu Wersalskiego, ziemię lubawską wcielono do Polski
21.I.1945 - zakończenie okupacji hitlerowskiej
Za: serwis miasta Lubawa
 
 
Rafał Berent 
bero

Wysłany: Czw 23 Cze, 2011 21:38   

Artykuł ze strony http://www.powiat.ilawa.pl/encyklopedia/[/quote]
Historia Lubawy
Pierwsza wzmianka źródłowa na temat Ziemi Lubawskiej mówiąca o istnieniu grodu w Lubawie pochodzi z 1216r. Świadczy o tym dokument podpisany przez papieża Innocentego III z 18 stycznia tegoż roku, w którym potwierdził Chrystianowi - biskupowi pruskiemu - posiadanie Ziemi Lubawskiej stanowiącej darowiznę od nowonawróconego Prusa imieniem Surwabuno.

Od 1257 roku Lubawa i okolice przeszły na własność biskupów chełmińskich, którzy utworzyli tutaj jednostkę terytorialną tzw. „biskupi klucz lubawski". Biskupi wybudowali w Lubawie wspaniały zamek będący ich stałą rezydencją. W 1260 roku miejscowość była już znacznym centrum o charakterze miejskim i obronnym. W roku 1269 Lubawa została zburzona w czasie najazdów Prusów z plemienia Sudowów. Dzięki wysiłkowi mieszkańców dość szybko ją odbudowano. Doceniając ten trud biskup chełmiński Herman (1303-1311) wydał przywilej lokacyjny dla Lubawy. Niestety dokument ten nie zachował się do naszych czasów. Wspomina o tym jedynie wznowiony przywilej lokacyjny dla Lubawy, tym razem biskupa chełmińskiego Ottona z 13 kwietnia 1326 roku. Po roku 1326 Lubawa rozwijała się w oparciu o zasady prawa chełmińskiego, tworząc stopniowo organ samorządowy, czyli radę miejską. W 1440 roku miasto przystąpiło do Związku Pruskiego walczącego przeciwko Zakonowi Krzyżackiemu. Od pokoju toruńskiego (1466) Lubawa wraz z okolicą należała do Polski aż do I rozbioru w 1772r. Na ten okres przypada najszybszy rozkwit miasta. Szczególnie rozwinął się handel i rzemiosło.


Od 1772 roku w wyniku postanowień traktatu wersalskiego Lubawa przeszła pod panowanie króla pruskiego. Pożary i wojny oraz zerwanie powiązań gospodarczych i politycznych miasta z Polską spowodowały jego upadek. W 1774 roku w Lubawie stanął garnizon pruski. Jednocześnie nowe władze rozpoczęły akcję kolonizacyjną, ściągając na ziemię lubawską osadników niemieckich, w znacznej mierze wyznania ewangelickiego. Na mocy traktatu tylżyckiego z 7 lutego 1807r. ziemia lubawska weszła w skład Księstwa Warszawskiego. Zniszczenia spowodowane wojnami napoleońskimi pogorszyły sytuację miasta. Mimo napływu dużej liczby ludności niemieckiej Ziemia Lubawska zachowała swój polski charakter. W mieście umacniały się tendencje patriotyczne.


W II połowie XIX w. Lubawa oraz ówczesny powiat lubawski stał się znaczącym ośrodkiem polskiego ruchu narodowego w zaborze pruskim. Stąd też wywodzili się ochotnicy do oddziałów powstańczych w 1863r., tworząc tzw. kompanię lubawską. Okres ten przyniósł też Ziemi Lubawskiej ponowny wzrost gospodarczy. Miasto pełniło funkcje ośrodka usługowego dla rolnictwa.


Na mocy traktatu wersalskiego powiat lubawski powrócił do Polski. Dnia 19 stycznia 1920 roku do Lubawy wkroczyły entuzjastycznie witane oddziały polskie armii generała Józefa Hallera. Rozpoczął się nowy okres w dziejach miasta - okres międzywojenny, w którym Lubawa utrzymała nadal swój charakter zaplecza usługowego dla rolnictwa. Okupacja hitlerowska przyniosła wzmożoną eksterminację ludności polskiej. Na terenie Lubawy zlokalizowany był obóz karny dla nieletnich.

Wraz z wyzwoleniem miasto popadło w ruinę. Zniszczenia wojenne po przejściu II Frontu Białoruskiego sięgały ok. 80% budynków i budowli. Mimo ogromnych zniszczeń ocalały obiekty architektury sakralnej stanowiące dziś chlubę miasta.

Kalendarium

X w. p.n.e. - okolice przyszłej Lubawy zamieszkuje ludność kultury łużyckiej
VI - VII w. n.e. - ze wschodu napływają Prusowie wypierający miejscową ludność
1214 - władca grodu lubawskiego -pruski książę Surwabuno przyjmuje chrzest z rąk polskiego misjonarza Chrystiana - od 1215 pierwszy biskup Prus - jego postać uwiecznia herb Lubawy
18.I.1216 - bulla papieża Innocentego III wymienia po raz pierwszy ziemię lubawską
1243 - utworzenie diecezji chełmińskiej, w skład której weszła ziemia lubawska
1257 - 1773 - Lubawa rezydencją biskupów chełmińskich
8.V.1260 - pierwsza wzmianka o targu lubawskim
1533 - wielki pożar miasta wymieniony w korespondencji Erazma z Rotterdamu
1535 - 1539 - na zamku w Lubawie czterokrotnie przebywa Mikołaj Kopernik
1638 - 1640 - budowa wodociągów w Lubawie
1819 (?) - utworzenie powiatu lubawskiego
19.I.1920 - po prawie stu latach panowania pruskiego, na mocy Traktatu Wersalskiego, ziemię lubawską wcielono do Polski
21.I.1945 - zakończenie okupacji hitlerowskiej
Za: serwis miasta Lubawa[/quote]
 
 
Wyświetl posty z ostatnich:   
Odpowiedz do tematu
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Nie możesz załączać plików na tym forum
Możesz ściągać załączniki na tym forum
Dodaj temat do Ulubionych
Wersja do druku

Skocz do:  

Powered by phpBB modified by Przemo © 2003 phpBB Group